সূৰ্যোদয়ৰ দেশ জাপানত (৫)

জাপানৰ ধাৰ্মিক সমন্বয়

নিক্ক'ৰ ট'শ্ব'গু মন্দিৰত ঘুৰি-পকি ওলাই আহোঁ মানে সিদিনা আবেলিয়ে হ'ল। এইবাৰ আগবাঢ়িলোঁ তাৰ কাষতে থকা ফুটাৰাছান মন্দিৰ (Futarasan Jinja)লৈ।ফুটাৰাছান মন্দিৰ নিক্ক'ৰ তিনিটা মূল পৰ্বত- নাণ্টাই, নিওহো আৰু টাৰ' পৰ্বতৰ দেৱতাসকলৰ প্ৰতি উৎসৰ্গিত এক মন্দিৰ। ট'শ্ব'গুৰ তুলনাত ফুটাৰাছান মন্দিৰ বহু প্ৰাচীন।৭৮২ চনত একেগৰাকী বৌদ্ধ ভিক্ষু শোদো শোনিনে স্থাপন কৰিছিল। গম পালোঁ, এই মন্দিৰৰ তিনিভাগ আচলতে তিনিঠাইত আছে। মূল মন্দিৰটো এই ট'শ্বগুৰ কাষত, মধ্যম মন্দিৰটো হ্ৰদ ছুজেঞ্জিৰ পাৰত আৰু তৃতীয় অভ্যন্তৰীণ মন্দিৰটো আছে মাউণ্ট নাণ্টাইৰ শিখৰত। আমি দৰ্শন কৰা মূল মন্দিৰৰ সন্মুখতে এটা শহাৰ সোণালী  প্ৰতিমূৰ্তি আছে। জাপানী সংস্কৃতিত শহাক হেনো সৌভাগ্য, সফলতা আৰু সমৃদ্ধিৰ প্ৰতীক বুলি গণ্য কৰা হয়। সেইবাবে এই মন্দিৰ প্ৰতিষ্ঠাৰ ১২৪০ বৰ্ষপূৰ্তিত এই প্ৰতিমূৰ্ত্তি স্থাপন কৰা হৈছিল।

ফুটাৰাছান মন্দিৰৰ সন্মুখভাগ

নিক্ক'ৰ বিশ্ব ঐতিহ্যস্থান এই সকলো মন্দিৰত শ্বিণ্ট' আৰু বৌদ্ধ দুয়োটা ধৰ্মৰে উপাদান চকুত পৰিল। ট'শ্ব'গু মূলত: শ্বিণ্ট' মন্দিৰ। কিন্তু তাৰ লগতে বৌদ্ধ পেগোডা আৰু সকলো ভৱনত বৌদ্ধ স্থাপত্যশৈলী চকুত লগা। ফুটাৰাছান মন্দিৰতো এনে বহু উপাদান দেখা পালোঁ। ভাৱ হ'ল যেন, ধৰ্মীয় সহাৱস্থান বা Syncretism-ৰ এক অপূৰ্ব নিদৰ্শন এই মন্দিৰসমূহ।  

ইতিমধ্যে ভোকত আমাৰ পেট কলমলাবলৈ আৰম্ভ কৰিলে। মন্দিৰ এলেকাৰ পৰা ওলাই আহি ওচৰতে এখন ৰেষ্টোৰাঁ দেখা পাই সোমাই গ'লোঁ। এশ বছৰীয়া পুৰণি সেই ৰেষ্টোঁৰাৰ নাম নিক্ক' মাৰুহাইড শ্বকুডু। এগৰাকী আদহীয়া মহিলাই আমাক আদৰি নিলে। আহল-বহল ৰেষ্টোৰাঁ। ভাৱ হ'ল, কেৱল পতি-পত্নীয়ে মিলি এই ঠাই চলাইছে। মেন্যুৰ ফটো চাই লৈ য়ুবা ডন (ভাত আৰু শাক মিহলি খাদ্য) আৰু য়ুবা ৰামিন অৰ্ডাৰ কৰিলোঁ। য়ুবা মানে টফুৰ ছাল। মই প্ৰায়ে ঘৰত চালাড আদিত টফু মিহলি কৰি খাওঁ। কিন্তু কাইলে ভুলতো সেয়া মুখত নিদিয়ে। টফুত একো সা-সোৱাদ নাপায় হেনো সি। মোৰ দৃষ্টিত সেয়া এলবাৰ্টাৰ যিকোনো মানুহৰ দৰে দৰে কেৱল মাংস আৰু চীজতহে জুতি পোৱা জীভাৰ নিদৰ্শন! এতিয়া জাপানলৈ আহি সেই কাইলে তৃপ্তিৰে টফু খোৱা দেখি মোৰ হাঁহি উঠিল। ইয়াকে কয়, যেনে দেশ তেনে ভেশ!

টফুৰ ছালেৰে কৰা য়ুবা ৰামিন

কানমান্‌গাফুচি খাদৰ বুদ্ধ

খাদলৈ যোৱাৰ বাটত

এইবাৰ আমি খোজ দিলোঁ অন্য এক পৰ্য্যটনৰ আকৰ্ষণ কানমান্‌গাফুচি খাদ (Kanmangafuchi Abyss) লৈ। ইতিমধ্যে নিক্ক'ৰ আকাশ মুকলি হৈছে। আবেলিৰ ৰ'দজাক মূৰত লৈ পকী দলং এখনেৰে দায়া নদী পাৰ হ'লোঁ। সাধাৰণতে পৰ্যটক যোৱা বাটেৰে পোনেই নগৈ হ'ঞ্চ' গাঁৱৰ মাজেৰে নৈৰ দক্ষিণ পাৰলৈ খোজ দিলোঁ। ঠেক পৰিস্কাৰ বাটৰ দুয়োপাৰে সৰু সৰু ঘৰ আৰু বাঁৰী। চৌদিশে শৰতৰ ৰং। মানুহৰ  ভিৰৰ পৰা ওলাই আহি সেই নিৰিবিলি পৰিৱেশে মনটো নিজাৰ পেলাই দিলে। প্ৰায় বিছ মিনিটমান খোজ কঢ়াৰ পিছত ঘৰ-দুৱাৰ আঁতৰি আমাৰ সন্মুখত এক আৰণ্যক পৰিৱেশে ধৰা দিলে। কংক্ৰিটৰ বাটৰ শেষত এটা ঠেক পথৰুৱা আলি আৰম্ভ হ'ল। দুয়োপাৰে কঁহুৱাৰ দৰে এবিধ ওখ ঘাঁহ।সোঁকাষে জিৰি জিৰি সুৰেৰে বৈ গৈছে দায়া নদী। সেই বাটেৰে কিছুদূৰ আগবঢ়াৰ পিছতে দেখা পালোঁ বাটৰ বাওঁকাষে এটা শিলৰ বৌদ্ধ মূৰ্তি। মূৰ আৰু ডিঙিত ৰঙা কাপোৰ। বুজিলোঁ, সেইখিনিতে আৰম্ভ হৈছে বিখ্যাত কানমান্‌গাফুচি খাদ!

যিমানেই আগবাঢ়িলোঁ সিমানে তেনে অলেখ অসংখ্য বৌদ্ধ মূৰ্তিয়ে আমাক আদৰিলে। চৌদিশৰ সেউজীয়াৰ মাজত যেন ট ট কৈ জিলিকি উঠিল ৰঙা টুপীৰ মূৰ্তিবোৰ। বহুতো মূৰ্তিৰ দেহৰ শেলুয়ৈ। কিছুমান মূৰবিহীন মূৰ্তিও চকুত পৰিল। সেই বৌদ্ধ মূৰ্তি আৰু চৌদিশৰ পৰিৱেশে মনলৈ যেন কিবা এক অজান শিহৰণ আনি দিলে। 

কানমান্‌গাফুচি খাদত আমি

এই কানমান্‌গাফুচি খাদ প্ৰকৃততে সাতহাজাৰ পূৰ্বে নাণ্টাই পৰ্বতৰ এটা বিস্ফোৰণৰ ফলত সৃষ্টি হৈছিল। খাদৰ পৰা নদীৰ ফালে মুখ কৰি থকা এই বৌদ্ধ মূৰ্তিবোৰক জিজ' (jizo) দেৱতা বুলি কোৱা হয়। এইবোৰে হেনো মৃতসকলক প্ৰতিৰক্ষা দিয়ে। ধাৰণা মতে ইয়াত প্ৰায় ৭০টা মূৰ্তি আছে। কিন্তু কিম্বদন্তী মতে,এই মূৰ্তিৰ মুঠ সংখ্যা কোনেও সঠিকভাৱে গণনা কৰিব নোৱাৰে—প্ৰতিবাৰে গণনা কৰিলে সেই সংখ্যা সলনি হৈ পৰে। লাহে লাহে নদী কাষৰীয়া আলিবাটটো ঠেক হৈ আহিল শৰতৰ অৰণ্যই ছাটি ধৰিলে। গুগল মেপৰ মতে কানমান্‌গাফুচি খাদৰ বাট সিমানতে শেষ। কিন্তু তাতে এখন সৰু চাইনবৰ্ড দেখি গম পালোঁ, সেই বাটেৰেই নিক্ক' ৱান'শ্বিৰ' অনছেন (Nikko Wanoshiro Onsen) ওলাবগৈ পাৰি। সেয়া আজি আমাৰ শেষ গন্তব্যস্থান। কিন্তু লগতে দেখা পালোঁ অন্য এখন চাইনবৰ্ড- ভালুকৰ পৰা সাৱধান! সিদিনা পুৱাৰ বাতৰিত দেখিছিলোঁ, বিভিন্ন ঠাইত মানুহ আৰু ভালুকৰ সংঘাতৰ বিষয়ে। গতিকে ইয়াতো ভালুকৰ সক্ৰিয়তা দেখি আচৰিত নহ'লোঁ।

 

'আগবাঢ়ি গৈ চাওঁ ব'লা। এই বাটেৰেই অনছেন ওলাবগৈ লাগে!' কাইলে ক'লে।

কানমান্‌গাফুচি খাদৰ পৰা অনছেনলৈ 

'এইফালে মানুহ যোৱাৰ কোনো চিন-মোকাম নাই। গতিকে ভালুকৰ পৰা সাৱধান হ'ব লাগিব!' মই ক'লোঁ। কিন্তু বাটটোক লৈ মোৰ কৌতুহল আৰু উত্তেজনাও দমাই ৰাখিব নোৱাৰিলোঁ। নজনা-নিচিনা বাটৰ প্ৰতি মোৰ যে এক চিৰদিনীয়া কৌতুহল!

আমি যিমানেই আগবাঢ়িলোঁ বাটটো নিজান হৈ আহিল। মাথোঁ শুনা পালোঁ বিভিন্ন চৰাইৰ কাকলি। খোজৰ লগে লগে বাইন'কুলাৰ লৈ সেই মাতৰ আঁৰৰ জাপানী চৰাইৰ সন্ধান কৰিলোঁ। চকুত পৰিল, গছৰ ডালে ডালে খাদ্য বিচাৰি থকা ভদৰকলিৰ দৰে এটা চৰাই। নাম ভেৰিড টিট। গছৰ মুধচত কলকলাই উঠিল এজাক জাপানী বুলবুলি চৰায়ে (Brown-eared Bulbul)। সেই বাটৰ পৰাই চকুত পৰিল, আকাশত প্ৰায় ৩০-৪০ টা চিলনীৰ এটা জাকে প্ৰায় বৃত্তাকাৰে উৰি চিকাৰৰ সন্ধান কৰিছে। জাপানত হেনো চিলনীৰ এনে জাকৰুৱা চিকাৰৰ ৰূপ এক পৰিচিত দৃশ্য। বিশেষকৈ উপকূলীয় আৰু নদী–হ্ৰদৰ চাৰিওফালে প্ৰায়ে এনেকৈ চিলনীৰ জাক দেখা পোৱা যায়। 

এঠাইত বাটৰ কাষত কাঠৰ এখন সৰু পৰম্পৰাগত তোৰণ দেখা পাই কাইল আগবাঢ়ি গ'ল। তাৰ পৰা আগলৈ পাহাৰৰ ওপৰত এটা পুৰণি সৰু মন্দিৰ। মুদ্ৰা এটা দি কাইলে মন্দিৰৰ টিলিঙা বজাই দিলে। গোটেই অৰণ্যখন ৰজনজনাই গ'ল। মোৰ ভৰিৰ পৰা মূৰলৈ এটা অদ্ভুদ শিহৰণ বৈ গ'ল। ভাৱ হ'ল যেন সেই ঠাইত সেই মুহূৰ্তটোৱে জাপানৰ প্ৰকৃতি আৰু সংস্কৃতিৰ এক অবাৰ্চীন ৰূপৰ সৈতে একাত্ম হোৱাৰ সুযোগ আনি দিলে।

দায়া নদীৰ ওপৰত এখন দলং

জাপানৰ ৰাজহুৱা স্নানাগাৰ 

খাদৰ অৰণ্যৰ মাজেৰে গৈ ৱান'শ্বিৰ' অনছেন  (Nikko Wanoshiro Onsen Yashio-no-yu) পাওঁগৈ মানে সন্ধিয়া নামিছে। মনত কিছু উত্তেজনা, কিছু উদ্বিগ্নতা। জাপানৰ ৰাজহুৱা স্নানাগাৰ বা অনছেনৰ বিষয়ে শুনি আহিছোঁ, কিন্তু আজিয়ে প্ৰথম ভৰি থ'লোঁহি। ৰাজহুৱা স্নানাগাৰ জাপানী সংস্কৃতিৰ এক অবিচ্ছেদ্য অংশ। ঐতিহাসিকভাৱে জাপানত ব্যক্তিগতভাৱে ক'তো স্নানাগাৰ নাছিল। সকলো লোকে এই ৰাজহুৱা স্নানাগাৰত গা ধুইছিলহি। এতিয়াও এই পৰম্পৰা স্থানীয় আৰু দেশ-বিদেশৰ পৰ্যটকৰ মাজত অতিকে জনপ্ৰিয়। জাপানত এই ৰাজহুৱা স্নানাগাৰসমূহ সুস্বাস্থ্য আৰু সামাজিক সংযোগৰ এক গুৰুত্বপূৰ্ণ মাধ্যম বুলি গণ্য কৰা হয়।  

অনছেনৰ দুৱাৰমুখতে ভেণ্ডিং মেচিনত টিকেট লৈ দুয়ো দুফালে সোমাই গ'লোঁ। প্ৰায়বোৰ অনছেনত পুৰুষ আৰু মহিলাৰ ঠাই পৃথক। মহিলাৰ অংশটোত দেখিলোঁ প্ৰথমে এটা আহল-বহল কোঠাত বয়-বস্তু থ'বলৈ লকাৰ আৰু কাপোৰ সলোৱাৰ ব্যৱস্থা। তাতে সকলো থানথিত লগাই থৈ টাৱেল এখন মেৰিয়াই আগবাঢ়ি গ'লোঁ।

নিক্ক' ৱান'শ্বিৰ' অনছেনৰ সন্মুখভাগ

সেইদিশে এক বিশাল মুকলি এলেকা। এফালে অনছেনৰ গৰম পানীৰ দুটা উঁহ। কিন্তু তাত নমাৰ আগতে বিপৰীত মূৰত থকা মুকলি শ্বাৱাৰত ভালদৰে গা-পা ধোৱাৰ নিয়ম। উঁহৰ পানীত কাপোৰ পিন্ধি নমা নিষেধ। সন্ধিয়াৰ সময় বাবেই কিজানি যথেষ্ট মানুহ তেতিয়াও। শিশুৰ পৰা বৃদ্ধলৈ ভিন্ন বয়সৰ মহিলা। কোনোবাই ভিতৰৰ অংশটোত পানীত নামিছে। কিছু ওলাই গৈছে আছুতীয়াকৈ ৰখা বাহিৰৰ অংশটোত। আলৰ বৃদ্ধাৰ পৰা মাকৰ হাতত ধৰি আগবঢ়া শিশুলৈকে সকলো যেন তেনেই সহজ- সংকোচবিহীন সেই পৰিৱেশত। ভাৱ হ'ল যেন জাপানীসকলৰ নিজৰ শৰীৰক সন্মান কৰা মানসিকতা (body positivity) গঢ় দিয়াৰো মূলকেন্দ্ৰ এই অনছেনসমূহ। 

অনছেনৰ বাহিৰৰ উঁহ
(ভিতৰত ফটো তোলা নিষেধ বাবে অনছেনৰ ৱেবছাইটৰ পৰা সংগৃহীত ফটো)

সকলোকে দেখি লাহে লাহে মোৰো অসহজ ভাৱটো নোহোৱা হৈ আহিল। শ্বাৱাৰত গা-পা ধুই পোনেই বাহিৰৰ উঁহটোলৈ গ'লোঁ। পানীত নমাৰ আগেয়ে বাকী মহিলাসকলৰ দৰে শুভ্ৰ টাৱেলখন মূৰত ল'লো।সেইখিনিত তিনিওফালে বেঁৰা দি আছুতীয়াকৈ উঁহটো সৃষ্টি কৰা হৈছে। সন্মুখত কেইবাজোপা জাপানী মেপলৰ গছ। উঁহৰ দুছটা বিশাল শিলৰ মাজত আৰামকৈ বহিলোঁগৈ। সন্ধিয়াৰ লগে লগে জাৰ পৰিবলৈ আৰম্ভ কৰিছে। কিন্তু উঁহৰ উমাল পানীয়ে দেহ-মন শাঁত পেলাই দিলে। দিনৰ দিনটো খোজ কঢ়াৰ অন্তত ভৰি দুখনেও যেন বৰ আৰাম পালে।শিলত মূৰ পেলাই জাপানী মেপলৰ ৰং বিৰঙী পাতবোৰ চাই ৰ'লোঁ- বহুপৰলৈ!

নিশা জাপানী চুছিৰ সোৱাদ

সূৰ্যোদয়ৰ দেশ জাপানত (৪)

নিক্ক'ত প্ৰথম পুৱা

জাপানৰ ড্ৰিপ কফি

আগনিশা নমান বজাতে টোপনিত পৰাৰ কাৰণে কিজানি পুৱা পাঁচ নাবাজোঁতেই সাৰ পালোঁ। নিক্ক'ৰ নতুন ঘৰৰ বহা কোঠাত পৰ্দা কোঁচাই দেখোঁ পূবে ধলফাট্‌ দিছেই। ভাৱ হ'ল, জাপানক সূৰ্যোদয়ৰ দেশ বুলি এনেয়ে নকয়! পাকঘৰলৈ আহি দুকাপ ড্ৰিপ কফি কৰিলোঁ। এই ড্ৰিপ কফিৰ সৈতে জাপানলৈ আহিহে মোৰ পৰিচয় হৈছে। আমাৰ ফিল্টাৰ কফিৰ দৰেই কিন্তু তাতোকৈ বেছি সুবিধাজনক। টি বেগৰ দৰে পেকেট খুলি ড্ৰিপ কফিৰ বেগ দুটা কাপত বহাই দিলোঁ। কাপত খাপ খাই পৰাকৈ বেগত কাগজৰ হেণ্ডেল। লাহে লাহে ইলেকট্ৰিক কেটলৰ পৰা উতলা পানী কফি বেগত ঢালি দিলোঁ। নিমিষতে কফি সাজু!

পশ্চিমীয়া ধাৰাৰ কফি মেইজী যুগৰ শেষৰফালেহে জাপানলৈ আহিছিল কিন্তু কিছাটান (Kissaten) নামৰ পৰম্পৰাগত কেফেবোৰে কফিক জাপানী সমাজত জনপ্ৰিয় কৰি তুলিলে। এতিয়া জাপানত চাহৰ দৰেই কফিও পৰম্পৰাৰ এক অবিচ্ছেদ্য অংশ হৈ পৰিছে। জাপানৰ সকলোতে পোৱা দোকান (convenience store) যেনে, ল'ছন বা ফেমিলি মাৰ্ট আদিত এই ড্ৰিপ কফিৰ পয়োভৰ দেখা পালোঁ। সুবিধা আৰু সোৱাদ দুয়োটাৰ বাবে জাপানত থকা কেইদিনতে ড্ৰিপ কফি আমাৰো প্ৰিয় হৈ পৰিল।

'ইমান ঠাণ্ডা পৰিছে!' কাইলৰ মাত শুনি মূৰ তুলি চালোঁ। গায়ে-মূৰে ডাঠ ব্লেংকেটখন মেৰিয়াই লৈ কোনোমতে খোজ কাঢ়িছে সি। ঘৰটোৰ প্ৰতিটো কোঠাত স্পেচ হিটাৰ আছে যদিও ঠাণ্ডাৰ প্ৰকোপ কমাব পৰা নাই।

'এয়া ড্ৰিপ কফি খোৱা- গা গৰম হৈ যাব।' হাঁহি হাঁহি মই ক'লোঁ। 

যি পাৰোঁ গৰম কাপোৰ পিন্ধি দুয়ো সাতমান বজাতে ওলাই আহিলোঁ। নিক্ক'ৰ আকাশত ঘন ডাৱৰ। মাজে মাজে কিনকিনিয়া এজাক বৰষুণ। ঘৰৰ গৃহস্থই যুগুতাই থোৱা খৰাহীৰ পৰা স্বচ্ছ বগা ছাতি একোটা হাতত ল'লোঁ। জাপানত ঘনাই বৰষুণ হয়। সেইবাবেই কিজানি সকলো ঠাইত এনেদৰে ছাতি সাজু কৰি থোৱা থাকে। আনকি প্ৰায়বোৰ দোকান-পোহাৰ আৰু ৰেষ্টোৰাঁত বৰষুণৰ বতৰত তিতা ছাতি ভিতৰলৈ নিবলৈ দুৱাৰমুখতে প্লাষ্টিকৰ মোনাও দেখা পালোঁ। সকলোৱে ছাতি সেই মোনাত ভৰাইহে সোমায় যাতে ছাতিৰ পানীৰে ভিতৰৰ মজিয়া তিয়াই নেপেলায়। জাপানীসকলৰ সৌজন্যতা আৰু পৰিস্কাৰ-পৰিচ্ছন্নতাৰ অন্য এক নিদৰ্শন এয়া।

নিক্ক' টাউনৰ পুৱা

নিক্ক' টাউনৰ মূল পথটোৰে পশ্চিমদিশলৈ বিশ্ব ঐতিহ্য স্থানসমূহৰ আৰম্ভণি হৈছে। সেইদিশে খোজ ল'লোঁ। আমাৰ দুয়োকাষে ঠেক নগৰীয়া সীমাৰ সিপাৰে শাৰী শাৰী সেউজ পাহাৰ। ধলপুৱা বাবে প্ৰায়বোৰ দোকান-পোহাৰ তেতিয়াও খোলা নাই। বাট-পথো নিমাও মাও। মাজে মাজে মাথোঁ দুই এখন গাড়ী চলিছে। ইয়াৰ ভোটোকা মুখৰ সৰু সৰু গাড়ীবোৰ দেখিও আমোদ পালোঁ। কিনকিনীয়া বৰষুণৰ মাজেৰে আধাঘণ্টামান খোজেৰে যাওঁ মানে ভোক লাগিলগৈ। বৰষুণজাকৰ পৰা অলপ বিৰতি লোৱাৰো ইচ্ছা হ'ল। সেইখিনিতে এখন কেফে চকুত পৰিল- নাম 'শ্বিনকিঅ' ইন'। ভাগ্যক্ৰমে সেইখন খোলা দেখা পাই দুয়ো সোমাই গ'লোঁ।  

জাপানৰ জনপ্ৰিয় স্বচ্ছ ছাতি লৈ নিক্ক' টাউনত

কেফেখন নিক্ক' টাউনেৰে বৈ যোৱা দায়া নদীৰ পাৰত। জাপানৰ প্ৰায়বোৰ কেফে- ৰেষ্টোঁৰাৰ দৰে এইখনো তেনেই সৰু- মাথোঁ দহজন মান মানুহহে বহিব পাৰে। দুৱাৰমুখতে আমাক শ্বেতাংগ লোক এজনে আদৰিলে।

'গুড মৰ্ণিং। ব্ৰেকফাষ্ট কৰিব নেকি?'

মূৰ দুপিয়ালোঁ। তেওঁ খিৰিকীৰ কাষৰ টেবুলখনত আমাক বহুৱালেগৈ। সেইদিশে কাঁচৰ বিশাল দেৱাল- গতিকে নিচেই কাষেৰে বৈ যোৱা দায়া নদীৰ পাৰতে বহা যেন ভাৱ হ'ল। নদীৰ দুয়োপাৰে সেউজীয়াৰ মাজে মাজে শৰতৰ ৰং- হালধীয়া, সুমথিৰা আৰু ৰঙা ৰঙৰ সমাহাৰ। পানীত সৰু-বৰ মাছ। সিপাৰে ধলধলাই সৰু জলপ্ৰপাত এটাৰ পানী নৈত পৰিছেহি। কেনে অপৰূপ- মোৰ মনটো পুলকিত হৈ পৰিল।

'কফি বা চাহ সৌ তাত উলিয়াই থোৱা আছে- নিজৰ ইচ্ছামতে ল'ব পাৰে। পুৱাৰ সাজ অলপ পিছতে আনিম।' 

মানুহজনে ব্ৰিটিছ সুৰত কথা কোৱা দেখি অলপ কৌতুহলী হ'লোঁ। কিন্তু সম্ভ্ৰম ৰাখি সেই কৌতুহল দমাই ৰাখিলোঁ। ব্যতিব্যস্ত ভাৱে তেওঁ পাকঘৰলৈ সোমাই গ'ল। তাত ৰান্ধি থকা জাপানী মহিলাগৰাকীক অৰ্ডাৰসমূহ দিলেগৈ। অনুমান কৰিলোঁ, সেই ৰেষ্টোৰাঁ আৰু ওপৰ মহলাৰ হোটেল কিজানি এই পতি-পত্নীয়েই মিলি চলায়।

ক্ষন্তেক পিছতে টেবুললৈ খাদ্য আহিল- অ'ট মিল, ঘৰুৱা জামেৰে ব্ৰেড ট'ষ্ট, বেক'ন আৰু প'চড কণী। লগতে সৰুকৈ চালাডৰ বাটি একোটা। খোৱাৰ প্লেটত যেন সেয়া জাপানী আৰু ব্ৰিটিছ সংস্কৃতিৰ এক সংমিশ্ৰণ! দায়া নৈৰ শোভা চাই চাই হেঁপাহেৰে সেয়া মুখত দিলোঁ।

কেফেৰ পৰা দায়া নদীৰ মনোমোহা ৰূপ

শ্বিনকিঅ' সেঁতু

কেফেৰ পৰা ওলাওঁ মানে বৰষুণ জাক ৰৈছে। ডাৱৰ ফালি এচেৰেঙা ৰ'দ ওলাইছে। দুখোজমান দিয়ে আমাৰ চকুৰ সন্মুখত ভাঁহি উঠিল দায়া নদীৰ ওপৰৰ শ্বিনকিঅ' সেঁতু (Shinkyō Bridge)। চৌদিশৰ শাৰদী প্ৰকৃতিৰ যেন এক অংগ হৈও অদ্বিতীয় ৰূপত জিলিকি আছে ৰঙা সেঁতুখন। এই পবিত্ৰ সেঁতু জাপানৰ আটাইতকৈ সুন্দৰ আৰু বিখ্যাত সেঁতুসমূহৰ এখন। কিম্বদন্তী অনুসৰি, নিক্ক'ৰ প্ৰথম বৌদ্ধ ধৰ্মগুৰু শ্ব'দ'ৱে হেনো দায়া নদী পাৰ হ'বলৈ দৈৱ সহায় বিচাৰোঁতে দুটা সাপ দেখা দি এই সেঁতুৰ ৰূপ ধাৰণ কৰিছিল।

নিক্ক'ৰ খ্যাতনামা শ্বিনকিঅ' সেঁতু

ইতিমধ্যে সেইখিনিত পৰ্যটকৰ জুম বান্ধিছে। বহুতে টিকেট লৈ সেঁতুত উঠিছেগৈ। ১৯৭৩ চনলৈকে এই সেঁতুত জনসাধাৰণৰ প্ৰৱেশ নিষেধ আছিল। ১৯৯৯ চনত সেঁতুখন বিশ্ব ঐতিহ্য স্থান হিচাপে মনোনীত কৰা হয়। পৰৱৰ্ত্তী সময়ত বহু বছৰজোৰা পুনৰুদ্ধাৰৰ  পিছত সেঁতুখন পৰ্য্যটকৰ বাবে মুকলি কৰা হয়। পিছে সেইখিনিত দায়া নদী পাৰ হ'বলৈ মূল দলং এখনো আছে। আমি তাৰ পৰাই সেঁতুৰ ৰূপ উপভোগ কৰিলোঁ।  

বিশ্ব ঐতিহ্য স্থান নিক্ক'

শ্বিনকিঅ' সেঁতুৰ সিপাৰে মূল পথৰ পৰা পাহাৰলৈ থিয় চিৰি। সেইফালে মানুহৰ সোঁত আৰম্ভ হৈছে। আমিও কৌতুহলেৰে চিৰি বগাই আগবাঢ়িলোঁ। প্ৰথমেই চকুত পৰিল, বৌদ্ধ সাধু  শ্ব'দ' (Shōdō)ৰ এক প্ৰতিমূৰ্ত্তি। তাত উল্লেখ কৰা মতে ৭৬৬ খ্ৰীষ্টাব্দত নিক্ক'লৈ অহা এই বৌদ্ধ সাধু গৰাকী নিক্ক' অঞ্চলত ভৰি থোৱা প্ৰথম লোক। তেঁৱে ইয়াত প্ৰথম মঠ স্থাপন কৰিছিল আৰু বৌদ্ধ ধৰ্মৰ বিস্তাৰ কৰিছিল। 

নিক্ক'ৰ প্ৰথম মানুহ বৌদ্ধ সাধু শ্ব'দ'

তাৰ পিছতে নিক্ক' জাপানৰ এক অন্যতম ধৰ্মীয় আৰু আধ্যাত্মিক কেন্দ্ৰ হিচাপে প্ৰতিষ্ঠিত হৈ পৰে।  ১৯৯৯ চনত শ্বিনকিঅ' সেঁতুৰ লগতে নিক্ক'ৰ সমূহ মঠ-মন্দিৰ (Shrines and Temples of Nikko)ক আনুষ্ঠানিকভাৱে UNESCO–ৰ বিশ্ব ঐতিহ্য (World Heritage) তালিকাত অন্তর্ভুক্ত কৰা হয়। লক্ষ্য কৰিলোঁ, ইয়াত বিদেশী পৰ্য্যটকতকৈও জাপানী পৰ্য্যটকৰ সংখ্যা বেছি। হয়তো জাপানীসকলৰ মাজত এই তীৰ্থভূমি আধ্যাত্মিকভাৱে অত্যন্ত গুৰুত্বপূৰ্ণ। 

নিক্ক' ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যানৰ অন্তৰ্গত সেই বিশাল এলেকা জুৰি কেইবাটাও খ্যাতনামা মন্দিৰ আছে। প্ৰথমেই আমি ৰিন্‌নোজি (Rinnōji) মন্দিৰ দৰ্শন কৰিলোঁ। বৌদ্ধ সাধু  শ্ব'দ'ই প্ৰতিষ্ঠা কৰা এইটো প্ৰথম মন্দিৰ। ৰঙাত সোণৰ কাৰুকাৰ্যৰে মন্দিৰৰ মূল ভৱনটো চকুত লগা। সেই ভৱনৰ ভিতৰত তিনিটা বিশাল সোণৰ মূৰ্তি প্ৰতিষ্ঠা কৰা আছে। এই তিনি দেৱতাৰ নাম হ'ল আমিদা (Amida), শেঞ্জু-কানন (Senju-Kannon) আৰু বাট'-কানন (Bato-Kannon)। তেওঁলোকক নিক্ক'ৰ তিনিজনা পাহাৰী দেৱতাৰ বৌদ্ধ ৰূপ হিচাপে গণ্য কৰা হয়। দেৱতাৰ মূৰ্ত্তিৰ সন্মুখত মুদ্ৰা একোটা দি সেৱা কৰাৰ ব্যৱস্থা আছে। কেইবাগৰাকী জাপানী লোকে তাত দুবাৰকৈ হাত চাপৰি মাৰি মুৰ দোঁৱাই সেৱা কৰা দেখা পালোঁ। গতিকে আমিও তেওঁলোকক অনুকৰণ কৰি অঞ্জলি আগবঢ়ালোঁ।

ৰিন্নোজি মন্দিৰৰ একাংশ

মন্দিৰৰ লগতে লাগি আছে এটা সংগ্ৰহালয় আৰু শ্ব'য়'য়েন (Shoyoen) নামৰ এখন সৰু জাপানী শৈলীৰ উদ্যান। উদ্যানৰ মাজত এটা কণমানি হ্ৰদ। শিলপৰা ঠেক বাটটোৰে হ্ৰদৰ পাৰে পাৰে আমি আগবাঢ়িলোঁ। চৌদিশে জাপানীসকলৰ উদ্যান শিল্পৰ এক অপূৰ্ব নিদৰ্শন হৈ ধৰা দিলে বহু ৰং বিৰঙী জোপোহা আৰু জাপানী মেপলৰ গছ। ইমান সূক্ষ্মভাৱে আৰু যত্নেৰে উদ্যানখন গঢ়ি তুলিছে যে প্ৰতিটো কোণৰ পৰাই উদ্যানৰ এক ভিন্ন আৰু মনোমোহা দেখা পোৱা যায়। 

শ্ব'য়'য়েন উদ্যানত শৰতৰ ৰং

তিনিটা জ্ঞানী বান্দৰৰ আদিস্থান 

এইবাৰ আমি পুনৰ মানুহৰ লানিত যোগ দিলোঁ। ৰিন্নোজি মন্দিৰৰ পৰা অলপ আগবাঢ়ি গ'লেই বিশ্ববিখ্যাত ট'শ্ব'গু মন্দিৰ (Tōshōgū shrine)। কিন্তু তাৰ গৈ নাপাওঁতেই চকুত পৰিল বাটৰ সোঁমাজত এগৰাকী কৰ্মকৰ্তা। হাতত চাইনবৰ্ড- জাপানী আৰু ইংৰাজীত লিখা আছে, 'ট'শ্ব'গু মন্দিৰৰ টিকেটৰ বাবে ইয়াত থিয় হওক'। বুজিলোঁ, মন্দিৰৰ টিকেটৰ বাবে বহু দীঘল শাৰী। উপায়ন্তৰ হৈ তাতে ৰ'লোঁগৈ। ভাগ্য ভাল যে সেই সমগ্ৰ বাটছোৱাত অনেক দোকান -পোহাৰ। গতিকে দোকান-পোহাৰ আৰু অন্য পৰ্য্যটকৰ ৰেহ-ৰূপ চাই সময়খিনি ভালকৈয়ে কাটিল।

ট'শ্ব'গু মন্দিৰৰ পেগোডা

মূল প্ৰৱেশদ্বাৰ পাৰ হৈ প্ৰথমেই দেখা পালোঁ অপূৰ্ব কাৰুকাৰ্য্যৰে ভৰা এক পাঁচতলাৰ পেগোডা। ৰঙাত সোণালী কাম কৰা পেগোডাটো চালে চকুৰোৱা। সেইখিনিতে মূল মন্দিৰৰ বাবে টিকেটৰ বাবে ভেণ্ডিং মেচিনৰ ব্যৱস্থা আছে। আগবাঢ়ি গৈ দেখিলোঁ, মেচিনৰ স্ক্ৰীণৰ সকলো জাপানীজ ভাষাতহে দেখায়। প্ৰথমে অনুমানতে স্ক্ৰীণত দেখা সেউজীয়া বাটনত টিপিলোঁ। এইবাৰ সমগ্ৰ স্ক্ৰীণ ভৰাই জাপানী ভাষাত উত্তৰ আহিল। কি কৰোঁ-কি নকৰোঁকৈ সহায়ৰ বাবে ইফালে-সিফালে চালোঁ। কাইল আগবাঢ়ি আহিল। অ'ত ত'ত টিপি নোটকেইখন ভৰাই দিলে। আমাক দুয়োকে আচৰিত কৰি ভেণ্ডিং মেচিনৰ ফুটাৰে সৰি পৰিল দুটা টিকেট!

'কেনেকৈ টিকেট ওলালহে?' মই আচৰিত হৈ ক'লোঁ।

'অনুমানত!' কাইলে হোহোৱাই হাঁহি পেলালে।

চাৰিশ বছৰীয়া ট'শ্ব'গু মন্দিৰৰ আদৰণী তোৰণখনেৰে সোমাই গৈ তবধ মানিলোঁ। অপৰূপ সোণালী কাৰুকাৰ্যৰে চকু চাৎ মৰা এক তোৰণ। সেইখিনিতে জাপানী লোক এজনৰ পৰা অডিঅ' গাইডো কিনি ল'লোঁ। পাঁচশ য়েনৰ বিনিময়ত তেওঁ ইয়েৰফোন এটাৰে সৈতে সৰু যন্ত্ৰ বিধ দি ট'শ্ব'গু মন্দিৰৰ মেপখন দেখুৱালে। গম পালোঁ, এয়া কেৱল এটা মন্দিৰ নহয়। এক বিশাল অঞ্চলজুৰি প্ৰায় ডজনৰো অধিক ভৱন আছে। আকাৰে-ইংগিতে তেওঁ বুজালে, প্ৰতিটো মন্দিৰৰ সন্মুখত থিয় হৈ মেপৰ সেই ঠাইত স্কেন কৰিলে মাতটো ভাঁহি আহিব আৰু সেই স্থাপত্যৰ বিষয়ে চমূকৈ ইংৰাজীত ক'ব।  

ট'শ্ব'গু মন্দিৰৰ আদৰণী তোৰণ

ইয়াৰফোনৰ দুটি মূৰ দুফালে লৈ আমি খোজ দিলোঁ। কাইলৰ হাতত মেপখন। অডিঅ' গাইডে কৈ গ'ল, ট'শ্ব'গু মন্দিৰ এক শ্বিণ্ট' মন্দিৰ। জাপানী ছামুৰাই ট'কোগাৱা ইয়েয়াছু (Tokugawa Ieyasu)ৰ স্মৃতিত এই মন্দিৰ প্ৰতিষ্ঠা কৰা হৈছে। তেওঁ ষোল্ল শতিকাৰ পৰা ওঠৰ শতিকালৈ জাপান শাসন কৰিছিল আৰু সেই সময়ছোৱাতে সমগ্ৰ জাপান একত্ৰিত কৰিছিল। ইটোৰ পিছত সিটোকৈ ভৱনৰ সন্মুখত ৰৈ অডিঅ' গাইডৰ পৰা সেইবিষয়ে শুনি গ'লোঁ, কাঠত সোণ খোদাই অপৰূপ কাৰুকাৰ্যৰ ভৱনবোৰ অভিভূত হৈ চালোঁ। কিন্তু আমাক আটাইতকৈ আচৰিত কৰিলে সেই মন্দিৰৰ গুদামঘৰটোৱে।

নিপুণ শিল্পকলাৰে নিৰ্মিত গুদামঘৰৰ কাঠৰ দেৱালত আঠখন ছবি খোদাই কৰা আছে। প্ৰতিখন ছৱিত জাপানত দেখা পোৱা জাপানীজ মাকাক প্ৰজাতিৰ বান্দৰে জীৱনৰ আঠটা স্তৰক লৈ আধ্যাত্মিক নিৰ্দেশনা দিছে। অডিঅ' গাইডৰ কণ্ঠ অনুসৰণ কৰি সেই স্তৰ সন্নিবিষ্ট ছৱিবোৰ এখন এখনকৈ চাই গৈ থমকি ৰ'লোঁগৈ তিনিটা বান্দৰ থকা ছৱিখনৰ সন্মুখত। গাইডে ক'লে, 

'এয়াই বিশ্ববিখ্যাত তিনি জ্ঞানী বান্দৰ-  মিজাৰু, যিয়ে নিজৰ চকু ঢাকি বেয়া নাচায়; কিকিজাৰু, যিয়ে নিজৰ কাণ ঢাকি বেয়া নুশুনে; আৰু ইৱাজাৰু যিয়ে নিজৰ মুখ ঢাকি বেয়া নকয়। এই প্ৰতীকটি মেইজি যুগত (১৮৬৮–১৯১২) পশ্চিমীয়া দেশত পৰিচিত হয়, আৰু তাৰ ফলত ইংৰাজীত “see no evil, hear no evil, speak no evil” প্ৰবাদটোৰ সৃষ্টি হয়।'

অতদিনে তিনি জ্ঞানী বান্দৰৰ নৈতিক শিক্ষা পঢ়ি-শুনি আহিছোঁ। কিন্তু আজিহে সেই তিনি বান্দৰৰ আদিস্থান দেখাৰ সুযোগ পালোঁ। ভাৱ হ'ল যেন এক ৰহস্য মুকলি হৈ গ'ল আমাৰ চকুৰ সন্মুখতে!

ট'শ্ব'গু মন্দিৰৰ তিনিটা জ্ঞানী বান্দৰ

সূৰ্যোদয়ৰ দেশ জাপানত (৩)

য়'য়'গি উদ্যানৰ প্ৰাণময় পুৱা

য়'য়'গি উদ্যানৰ একাংশ

টকিঅ'ত আমাৰ তৃতীয় দিন। জেট লেগৰ প্ৰভাৱত পুৱতি নিশাতে সাৰ পালোঁ। সেয়ে পূবত ধলফাট দিয়াৰ লগে লগে দৌৰিবলৈ ওলাই আহিলোঁ। যোৱা প্ৰায় এটা দশক ধৰি য'তে সুবিধা পাওঁ সেউজীয়াৰ মাজেৰে দৌৰাটো মোৰ প্ৰায় নিচাৰ দৰে হৈছেগৈ। আমাৰ হোটেলৰ কাষতে উদ্যান এখন থকা দেখা পাই টকিঅ'তো সেই লোভ সামৰিব নোৱাৰিলোঁ। 

শ্বিবুয়াৰ হোটেলৰ পৰা ওলাই উত্তৰদিশে দুইমিনিটমান খোজ কাঢ়িলেই য়'য়'গি উদ্যান। মেইজি তীৰ্থভূমিৰ কাষৰীয়া অন্য এক মহানাগৰিক সেউজীয়া পৃথিৱী। মূল প্ৰবেশদ্বাৰেৰে সোমোৱাৰ লগে লগে পুৱাৰ সতেজ বতাহ এছাটিয়ে মোক চুই গ'ল। তাতে ৰহণ চৰাই কোমল ৰ'দজাক শাৰী শাৰী ওখ গছৰ সেউজীয়াৰ মাজেৰে উদ্যানৰ বাটত ছিটিকি পৰিছে। সেই বাটেৰে আগবাঢ়িছে বহু পদচাৰী। কিছু লোক অকলশৰে, কিছুমানে গোট বান্ধি দৌৰিছে, কিছুমানে চাইকেল চলাইছে। বহুতে আকৌ উদ্যানৰ সেউজীয়া, পুখুৰীৰ হাঁহ আৰু বগলীৰ ৰূপ চাই চাই মৰ্ণিং ৱাক কৰিছে। প্ৰায়বোৰ মানুহেই উদ্যানৰ ঘাঁহনিত মুকলিতে থুপ খুৱাই নিজৰ বেগ আৰু অন্য বয়-বস্তু এৰি গৈছে। ভাৱ হ'ল, আগেয়ে শুনি অহাৰ দৰেই ইয়াত চুৰি বা অন্য অপৰাধ হয়তো কম। 

অন্য পদচাৰীৰ লগত যোগ দি ময়ো উদ্যানৰ সৰু-বৰ বাটেৰে দৌৰিবলৈ আৰম্ভ কৰিলোঁ। ভৰিৰ গতিৰ লগে লগে দেহ-মন পাতলি আহিল- জেট লেগৰ ক্লান্তি আঁতৰি এক অবাৰ্চীন শিহৰণে জোকাৰি গ'ল। মোৰ আগে-পিছে বিভিন্ন বয়স আৰু ফিটনেছৰ লোক। কিছুমানে ভীষণ জৰুৰী ভাৱে নিজৰ স্মাৰ্টৱাট্চ‌ চাই চাই সময় মিলাই দৌৰিছে- হয়তো কোনো প্ৰশিক্ষণৰ বাবে। কোনোবাই লগৰীয়াৰ লগত কথা আৰু হাঁহিৰ মাজেৰে চৌদিশৰ শোভা উপভোগ কৰি লাহে লাহে দৌৰিছে। এই উদ্যানে যেন বয়স-ফিটনেছ নিৰ্বিশেষে সকলোকে প্ৰকৃতি আৰু নিজৰ কাষ চপাৰ সুবিধা দিছে। মহানগৰীৰ কংক্ৰিটৰ অৰণ্য আৰু নিয়ন লাইটৰ পৰা ক্ষণিক বিৰতি দিছে। এনেকৈ টকিঅ' মহানগৰীৰ সেউজ কোণ এটাত দৌৰিবলৈ পাই নিজকে বৰ ভাগ্যৱান যেন ভাৱ হ'ল। এয়া যে মাথোঁ তিনিদিন আগলৈকে মোৰ বাবে এক সপোনেই আছিল! 

টকিঅ'ৰ পৰা নিক্ক'লৈ

উভতি আহি দেখোঁ, বয়-বস্তু সকলো সামৰি কাইল ইতিমধ্যে সাজু হৈছে। গতিকে ময়ো খৰধৰকৈ সাজু হ'লোঁ। পুৱা নমান বজাত দুয়ো শ্বিবুয়া ট্ৰেইন ষ্টেচন পালোঁগৈ। আজি ষ্টেচনত আগতকৈ সহজ ভাৱ হ'ল। টকিঅ' আহি পায়ে ইয়াত প্ৰথম নিশাৰ চমকৰ কথা মনত পেলাই দুয়ো হাঁহিলোঁ। সেই নিশাৰ দৰে নহ'লেও এই পুৱাতে ষ্টেচনত যথেষ্ট ভিৰ। বিভিন্ন ৰে'লৱে লাইন-সেইমতে নিৰ্দিষ্ট ৰঙৰ চিন আৰু নিৰ্দেশনা। গুগল মেপত সেয়া চাই আমাৰ ষ্টেচন বিচাৰি উলিয়াই স্থানীয় ট্ৰেইনেৰে আছাকুছা ষ্টেচনলৈ ৰাওনা হ'লোঁ। মানুহৰ ভিৰৰ মাজেৰে কেৰি অন চ্যুটকেছ আৰু পিঠিৰ বেগ ধৰি থিয় দি থাকিয়ে দুয়ো আছাকুছা পালোঁগৈ। 

আজি আমাৰ গন্তব্যস্থান নিক্ক'। টকিঅ'ৰ পৰা উত্তৰলৈ জাপানৰ ট'চিগি প্ৰিফেকচাৰত থকা এক ঐতিহাসিক পাহাৰী চহৰ নিক্ক'। সাংস্কৃতিক সমৃদ্ধি আৰু প্ৰাকৃতিক সৌন্দৰ্যৰ এক অনন্য মিলনক্ষেত্ৰ। আছাকুছাৰ পৰা নিক্ক'লৈ যাবলৈ 'চবু নিক্ক' ট্ৰেইন লাইন ধৰিব লাগে। কিন্তু আমি ঠিক কৰিলোঁ, প্ৰথমে নিক্ক' পাছ একোখন কিনি লওঁ। সেয়ে ষ্টেচনত থকা টবু ৰে'লৱেৰ  অফিচ পালোঁগৈ। সন্মুখত মানুহৰ দীঘলীয়া লানি। পোন্ধৰ মিনিটমান শাৰী পতাৰ পিছত কাউণ্টাৰ পোৱাত সাদৰী জাপানী মহিলাগৰাকীয়ে দুখন নিক্ক' পাছ আগবঢ়াই ইংৰাজীত ক'লে,

'এয়া আপোনালোকৰ নিক্ক' পাছ। তিনিদিনৰ বাবে বৈধ। গতিকে সেইকেইদিনত নিক্ক'ৰ সকলো টবু বাছ, ৰে'লৱে আৰু ফেৰী ক্ৰুজত আপোনালোকে এই পাছ ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰিব। বেলেগকৈ কোনো টিকেট লোৱাৰ প্ৰয়োজন নাই। পাছৰ দাম আঠহাজাৰ য়েন- গতিকে দুজনৰ ষোল্লহাজাৰ।'

'আৰিগাট' গ'জাইমাছ!' কাইলে ক্ৰেডিট কাৰ্ডখন আগবঢ়াই দিলে। কানাডাৰ ক্ৰেডিট কাৰ্ড প্ৰায় সকলো ঠাইতে ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰি। গতিকে অন্য উপায় ল'ব লগা নহ'ল।

তেওঁ মূৰ দোঁৱাই কাৰ্ডখন ল'লে। তাৰপিছত সুধিলে,

'নিক্ক'লৈ যাবলৈ স্থানীয় ট্ৰেইনতহে এই পাছ ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰিব। লিমিটেড এক্সপ্ৰেছ ট্ৰেইনখন কমসময়তে নিক্ক' পায়গৈ। কিন্তু তাৰবাবে বেলেগকৈ টিকেট কৰিব লাগিব। আপোনালোকক সেই টিকেটৰো প্ৰয়োজন নেকি?'

আমি দুয়ো দুয়োৰে চকুলৈ চালোঁ। কি কৰা যায়?

'লিমিটেড এক্সপ্ৰেছ কেইবজাত আছে বাৰু?' মই সুধিলোঁ।

'দহমিনিট পিছতে এখন ট্ৰেইন আছে। কিন্তু তাৰ সকলো টিকেট ইতিমধ্যে বিক্ৰী হৈ গৈছে। পিছৰখন দুঘণ্টা পাছত মানে বাৰ বজাত আছে।'

টকিঅ'ৰ পৰা নিক্ক'লৈ প্ৰায় ১৫০ কিমি

আমি আচৰিত হ'লোঁ। আমাৰ মুখৰ ভাৱ দেখি মহিলাগৰাকীয়ে আকৌ ক'লে, 'এতিয়া শৰতৰ ৰূপ চাবলৈ নিক্ক'লৈ বহুত পৰ্য্যটক আহিছে- এয়া নিক্ক'ত পৰ্য্যটনৰ আটাইতকৈ ব্যস্ত সময়।'

'আজি তালৈ যাবলৈ অন্য কিবা ট্ৰেইন আছেনে?' কাইলৰ উৎকণ্ঠিত মাত।

'আছে!' তেওঁ যেন সাজু হৈয়ে আছিল। লিফলেট এখন আগবঢ়াই দি ক'লে, 'এয়া নিক্ক'লৈ যোৱা সকলো স্থানীয় ট্ৰেইনৰ সময়। পিছে স্থানীয় ট্ৰেইন বহুতো ষ্টেচনত ৰ'ৱ বাবে নিক্ক' গৈ পাবলৈ লিমিটেড এক্স্প্ৰেছতকৈ যথেষ্ট সময় ল'ব। ট্ৰেইন কেইবাবাৰো সলাবও লাগিব।'

কাইল আৰু মই খৰকৈ চিন্তা কৰিলোঁ। ইতিমধ্যে আমাৰ পিছত মানুহৰ লানি আগতকৈও দীঘল হৈছে। ঠিক কৰিলোঁ, ইয়াৰ পিছৰখন লিমিটেড এক্সপ্ৰেছৰ বাবে দুঘণ্টা ৰৈ থকাতকৈ স্থানীয় ট্ৰেইনত গৈ থকাই ভাল হ'ব। বয়-বস্তু বেছি নাই যেতিয়া ট্ৰেইন সলাবলৈও বিশেষ অসুবিধা নহয়।

জাপানী কৰ্চন চৰাইৰ অৰিগেমি

কাউণ্টাৰৰ মহিলাগৰাকীক ধন্যবাদ জনাই আমি ওলাই আহিলোঁ। অফিচৰ সন্মুখতে এগৰাকী মহিলাই অৰিগামি বেচি আছিল। জাপানৰ এক পৰম্পৰাগত আৰু জনপ্ৰিয় এই হস্তবিদ্যা। মই তাতে থমকি ৰোৱা দেখি মহিলাগৰাকী আগবাঢ়ি আহিল। ভঙা ভঙা ইংৰাজীৰে ক'লে,

'এয়া কৰ্চন চৰাইৰ ধাতুৰে কৰা অৰিগামি- কৰ্চন চৰাইক জাপানত কৃতজ্ঞতা আৰু সৌভাগ্যৰ প্ৰতীক বুলি বিশ্বাস কৰে।'

'বহুত ধুনীয়া!' ক্ৰেইন মানে কৰ্চন চৰাইবোৰ চাই মই ক'লোঁ। 'ধাতুৰ অৰিগেমি মোৰ বেগত নোসোমাব- দামো বেছি!'

'এয়া কাগজৰো অৰিগেমি আছে- সেয়া বিনামূলীয়া। ইচ্ছা কৰিলে সেয়া ল'ব পাৰে!'

দুয়ো হেঁপাহেৰে কাগজৰ দুটি কৰ্চন চৰাই একোটা লৈ আৰু তেওঁক বহুত ধন্যবাদ জনাই  ষ্টেচনতে এখন কেফেত বহিলোঁহি।কফি একোকাপ খাই লৈ স্থানীয় ট্ৰেইনত উঠাৰ কথা। কিন্তু কফিৰ মাজতে লিফলেটত স্থানীয় ট্ৰেইনৰ সময় চাই মোৰ চকু কপালত উঠিল। অন্তত: তিনি বা চাৰিবাৰ ট্ৰেইন সলাব লাগিব। তাৰে কেইখনমানৰ সময়ৰ মাজৰ বিৰতি মাথোঁ পাঁচমিনিট। কেফেৰ চকীৰ পৰা ঘপকৈ উঠি কাইলক ক'লোঁ,

'যিমান খৰধৰ কৰিলেও ইয়াৰ বিশাল ষ্টেচনবোৰত মানুহৰ ভিৰৰ মাজেদি প্লেটফৰ্ম সলাই পাঁচমিনিটত অন্য ট্ৰেইন ধৰা সম্ভৱ নহয়। সেয়া যদি নাপাওঁগৈ লিমিটেড এস্কপ্ৰেছতকৈ বহুত পলমকৈ আমি নিক্ক' পামগৈ।'

দুয়োৰে বুজিবলৈ বাকী নৰ'ল যে দুঘণ্টা পিছৰ ট্ৰেইনখনেই আমাৰ একমাত্ৰ ভৰসা। এইবাৰ আকৌ মানুহৰ ভিৰৰ মাজেৰে প্ৰায় দৌৰি যোৱাদি টবু ৰে'লৱেৰ অফিচ পালোঁগৈ। আকৌ দীঘলীয়া লানিত থিয় দিব লগা হ'ল। আধাঘণ্টামান পিছত সেই ট্ৰেইনৰ দুটা টিকেট পাইহে স্বস্তিৰ নিশ্বাস পেলালোঁ।

এক মিনিটৰো হেৰফেৰ নকৰাকৈ চাৰে বাৰ বজাৰ লিমিটেড এক্সপ্ৰেছ ট্ৰেইনে শ্বিবুয়া এৰিলে। স্থানীয় ট্ৰেইনতকৈ টিকেটৰ দাম বেছি যদিও এইখন যথেষ্ট আৰামদায়ক ট্ৰেইন। আসনৰ সন্মুখত সৰু ফল্ডিং টেবুল আৰু কোট বা জেকেট ওলমোৱাৰ ব্যৱস্থা। মূৰৰ ওপৰত সৰু বেগ আৰু প্ৰতিখন কাৰৰ একাষে ডাঙৰ বয়-বস্তু লক কৰি থোৱাৰ ব্যৱস্থা আছে।

দুঘণ্টীয়া যাত্ৰাৰ সমগ্ৰ বাটছোৱা ৰ' লাগি খিৰিকীৰে জাপানৰ ৰূপ উপভোগ কৰিলোঁ। দুয়োকাষে সঘনে চিত্ৰপট সলনি হ'ল। টকিঅ' মহানগৰীৰ আকাশচুম্বী অট্টালিকা আঁতৰি ন-ভূঁই ৰোৱা পথাৰ, সৰু সৰু জুৰি আৰু গাওঁ দেখা দিলে। বহু ঘৰৰ চৌহদত দেখা পালোঁ প্ৰায় পাতবিহীন গছ কিছুমানত ভৰি ভৰি কমলাৰ দৰে এবিধ ফল। পিছতহে গম পালোঁ, সেয়া য়ুজু ফল। নিক্ক'ৰ দিশে যিমানেই ট্ৰেইন আগবাঢ়িল, সিমানেই খৰকৈ দিগন্তৰ শাৰী শাৰী পাহাৰবোৰ কাষ চাপি আহিল। মোৰ উত্তেজনাও বাঢ়িল। ভাৱ হ'ল যেন, মহানাগৰিক হৈ চৈৰ পৰা ওলাই ক্ৰমান্বয়ে নিৰিবিলি প্ৰকৃতিৰ বুকুলৈ আগবাঢ়ি গৈছোঁ। 

ট্ৰেইনৰ পৰা দেখা পোৱা জাপানী শইচৰ পথাৰ

পাহাৰী নগৰী নিক্ক'ৰ আদৰণি

টবু-নিক্ক' ষ্টেচন

আবেলি চাৰে তিনিবজাত টবু-নিক্ক' ষ্টেচনত নামিলোঁগৈ। মাথোঁ দুটা প্লেটফৰ্মেৰে তেনেই কণমানি সেই ষ্টেচন। ষ্টেচনৰ পৰা ওলোৱাৰ লগে লগে চেঁচা বতাহ এজাকে আমাক নিক্ক'লৈ আদৰিলে।

'ইয়াত টকিঅ'তকৈ যথেষ্ট ঠাণ্ডাচোন!' কাইলে কোটৰ বুটাম মাৰি ল'লে।

'পাহাৰীয়া ঠাই যে! আমাৰ এয়াৰ বি এনবি ওচৰতে। গৈ পাইহে বাকী গৰম কাপোৰ উলিয়াম আৰু।' মই ক'লোঁ।

দুয়ো ষ্টেচনৰ পৰা ওলাই মূল পথেৰে খোজ দিলোঁ। তাৰ পৰা পোনে পোনে এলানি ওখ গছৰ শেষত এয়াৰ বি এন বিটো বিচাৰি উলিয়াবলৈ কোনো অসুবিধা নহ'ল। ইতিমধ্যে জাপানী গৃহস্থই পঠাই থোৱা নিৰ্দেশাৱলী চাই লৈ লকাৰৰ পৰা ঘৰৰ চাবি উলিয়ালোঁ।

'এয়াই চাৰিদিনৰ কাৰণে আমাৰ ঘৰ!' চাবি পকাই মূল দুৱাৰখন খুলি কাইলক ক'লোঁ। সি হাঁহিলে। 

মূল দুৱাৰৰ সিপাৰে কিছু মুকলি ঠাই। একাষে চেলফত বহুকেইযোৰ শ্লিপাৰ চেণ্ডেল। লগতে এটা খৰাহীত চাৰি-পাঁচটা ছাতি। তাৰ পৰা আগলৈ কিছু ওখ মজিয়া। বুজিলোঁ, সেইখিনিৰ পৰা আগলৈ বাহিৰৰ জোতা-চেণ্ডেল নিব নোৱাৰি। দুয়ো বুটজোতা খুলি শ্লিপাৰ এযোৰ পিন্ধি ল'লোঁ। দুয়ো বয়-বস্তু তাতে থৈ এফালৰ পৰা কৌতুহলেৰে ঘৰটো চাই গ'লোঁ। সোঁফালে বহা কোঠা আৰু পাকঘৰ। বাওঁকাষে দুটা শোৱাকোঠা আৰু গা ধোৱা ঘৰ। সকলো পৰিপাটিকৈ সজাই ৰাখিছে। মন কৰিলোঁ, বাথৰুমত টয়লেট লিখি থোৱা অন্য এযোৰ শ্লিপাৰ। শৌচাগাৰত সকলোতে দেখি অহা অত্যাধুনিক ৱাছলেট। আনকি বাথ টাবৰ কাষতো এখন চুইচবৰ্ড। কিমান উষঞতাৰ পানী লাগে ইত্যাদি চুইচ টিপিয়ে কৰিব পাৰি। 

'ধুনীয়া!' ঘুৰি পকি চাই কাইলে সন্তুষ্টিৰে মাত দিলে। দুয়ো গৈ এইবাৰ গৈ এখিনি ঠেক চিৰিৰ সন্মুখত থিয় দিলোঁগৈ। সি অলপ আচৰিত ভাৱেৰে ক'লে, 'ইমান ডাঙৰ ঘৰ! ওপৰত আৰু আছে?' 

নিক্ক' চহৰৰ এয়াৰ বি এনবি

'চাৰপ্ৰাইজ!'  বহল হাঁহি এটাৰে মই ক'লোঁ। নিক্ক'ৰ সকলো পৰিকল্পনা মোৰ। জাপানৰ প্ৰায়বোৰ হোটেলৰ কোঠা সৰু বুলি জানিয়ে নিক্ক'ত এই ঘৰ বুক কৰিছিলোঁ। মহানগৰৰ পৰা দূৰৈৰ এই পাহাৰীয়া টাউনত আহল-বহলকৈ দুদিনমান থাকিম বুলি। এইবাৰ দুয়ো উৎসাহেৰে চিৰিয়েদি ওপৰ পালোঁগৈ। 

ওপৰ মহলাত সৰু বেলকনি এখনেৰে জাপানৰ পৰম্পৰাগত কোমল বাঁহৰঙী টাটামি মেটৰ এটা কোঠা। প্ৰথম দেখাত আমি দুয়ো অলপ আচৰিত হ'লোঁ। কাৰণ কোঠাটো সম্পূৰ্ণ মুকলি। কণমানি এখন জাপানী টেবুলৰ বাহিৰে একো আচবাব পত্ৰ নাই! 

 

'অঁ, এইটোচোন জাপানৰ পৰম্পৰাগত শোৱা কোঠা!' কৈ কাইলে আগবাঢ়ি গৈ খিৰিকীৰ পৰ্দা কোঁচাই দিলে। খিৰিকীৰ বাওঁকাষে দিগন্তৰ ধৰা দিলে শাৰী শাৰী সেউজীয়া পাহাৰে। মই অভিভূত হৈ পৰিলোঁ। নিক্ক'ত থকা দিনকেইটাত প্ৰতি পুৱা তাৰ টাটামি মেটত যোগা কৰিবলৈ পাই এই কোঠাটো মোৰ প্ৰিয় কোঠা হৈ পৰিল!

নিক্ক'ৰ জাপানী পৰম্পৰাগত কোঠা

আগলৈ.......................

সূৰ্যোদয়ৰ দেশ জাপানত (২)

টকিঅ' মহানগৰীৰ আকাশী ৰূপ

জাপানৰ টকিঅ' মহানগৰীত প্ৰথম দিন। টকিঅ'ৰ নীলিম আকাশত মুঠি মুঠি ডাৱৰৰ লুকা-ভাকু খেলা চলিছে। কিন্তু আৰ্দ্ৰতা বেছি হোৱাৰ কাৰণেই কিজানি আজি যোৱা নিশাৰ দৰে ঠাণ্ডা পৰা নাই। পাতলীয়া জেকেট এটা পিন্ধিয়ে আবেলি দুইমান বজাত শ্বিবুয়া স্কাইলৈ বুলি ওলালোঁ। ব্যস্ত ৰাজপথৰ পদপথেৰে কাইল আৰু মই খোজ দিলোঁ। 

বাটৰ দুয়োকাষে শাৰী শাৰী গছ। শৰতৰ ৰং লাগি কিছুমান হালধীয়া হৈছে। প্ৰায়বোৰ এতিয়াও সেউজীয়া। এইবিধ টকিঅ'ৰ চৰকাৰী গছ বা ট্ৰী অব টকিঅ'- গিংক'। 

টকিঅ' মহানগৰীত গিংক' গছৰ শাৰী

'জানানে, এইবিধ গিংক'ৱেলিছ বৰ্গটোৰ একমাত্ৰ জীৱিত প্ৰজাতি। বহুহাজাৰ বছৰ পুৰণি প্ৰজাতি এইটো। এই পৰিয়ালৰ অন্য সকলো উদ্ভিদ এতিয়া জীৱাশ্ম ৰূপতহে পোৱা যায়। গিংক' এবিধ জীৱিত জীৱাশ্ম!'  হালি পৰা ডাল এটাৰ ত্ৰিভুজাকাৰ পাতখিলা চুই মই কাইলক ক'লোঁ। 

আচলতে গিংক' গছ দেখা পালেই মই এই কথাটো সকলোকে বৰ উৎসাহেৰে কওঁ। এইবাবে গিংক' দেখা পালেই মই উত্তেজিত হৈ পৰোঁ। ভাৱ হয়, হাজাৰ হাজাৰ বছৰ ধৰি এই গছজোপাই কিমান কি যে দেখিছে-শুনিছে; কত ইতিহাস ইয়াৰ বুকুত কিজানি সাঁচি ৰাখিছে!

কাইলে পাতখিলা চুই চালে। ত্ৰিভুজৰ দৰে পাতখিলাৰ দাঁতিৰ ঢৌবোৰ লাহেকৈ মোহাৰি দিলে। তাৰপিছত মূৰ দাঙি গোটেই গছজোপা তলৰ পৰা ওপৰলৈ চাই লৈ ক'লে,

'এইবিধ মই সদায় খোৱা গিংক' বিল'বা নেকি?'

কাইল পেছাগতভাৱে ইঞ্জিনিয়াৰ। জোখ-মাখ আৰু যন্ত্ৰৰ পৃথিৱীখনত সি অভ্যস্ত। প্ৰকৃতি-চৰাই-চিৰিকটি বা গছ-গছনিৰ বিষয়ে মইহে অনৰ্গল কৈ থাকোঁ। সেয়ে কাইলৰ মুখত গছজোপাৰ বৈজ্ঞানিক নাম শুনি প্ৰায় আচৰিতেই হ'লোঁ। মোৰ প্ৰশ্নবোধক মুখখন দেখি সি অলপ গৌৰৱ আৰু অলপ হাঁহিৰে ক'লে,

টকিঅ'ত গ' কাৰ্ট

'আজি বহুবছৰ ধৰি মই গিংক' বিল'বা চাপ্লিমেণ্ট খাই আহিছোঁ। মগজুৰ ক্ষমতা আৰু স্মৃতিশক্তি বঢ়োৱাৰ কাৰণে। কানাডাত খুবেই জনপ্ৰিয়! পিছে সেই চাপ্লিমেণ্ট ক'ৰপৰানো আহিছে আজিহে দেখিলোঁ।'

দুয়ো হাঁহি পেলালোঁ- এই আধুনিক পৃথিৱীত প্ৰকৃতিৰ সৈতে আমাৰ সংযোগবোৰৰ স্বৰূপ যেন কেনে ভিন্ন হৈ পৰিছে! এনেতে আমাৰ কাষত তিনিখন গ' কাৰ্ট ৰৈ গ'লহি। টকিঅ' মহানগৰীত গ' কাৰ্ট চলোৱাটো হেনো পৰ্য্যটকৰ মাজত খুবেই জনপ্ৰিয়। আৰোহী কেইজনৰ স্ফূৰ্তি আৰু উত্তেজনা দেখি আমাৰো তাৰ সোৱাদ ল'বলৈ মন গ'ল। কিন্তু সময়ৰ অভাৱৰ বাবে সেই ইচ্ছা বাদ দিলোঁ।

দহমিনিটমান খোজ কাঢ়ি শ্বিবুয়া স্কাইৰ অট্টালিকাটো দেখা পালোঁ।সেই স্ক্ৰেম্বল টাৱাৰৰ ৪৭ নং মহলাত অৱস্থিত এটা পৰ্যবেক্ষণ ডেক শ্বিবুয়া স্কাই। ২২৯ মিটাৰ ওখ এই আকাশচুম্বী ছাঁদৰ পৰা টকিঅ' মহানগৰীৰ পেনোৰামিক দৃশ্য দেখা যায়। সেইবাবেই পৰ্য্যটকৰ মাজত এই স্কাইৰ জনপ্ৰিয়তা সাংঘাতিক। বিশেষকৈ শ্বিবুয়া স্কাইৰ পৰা সূৰ্যাস্তৰ সময়ত টিকেট পাবলৈকে টান। ইমানেই টান যে আমি এমাহৰ আগতেই টিকেট মুকলি কৰাৰ দিনা খাপ পিটি থাকিব লগা হৈছিল। কাৰণ অনলাইন মুকলি কৰাৰ প্ৰথম পাঁচমিনিটৰ ভিতৰতে সকলো টিকেট বিক্ৰী হৈ যায়। সেইদিনা কাইল আৰু মই দুয়ো দুটা লেপটপত জোপ লৈ থাকি কোনোমতেহে আজিৰ বাবে টিকেট পালোঁ।

মানুহৰ ভিৰৰ মাজেৰে আগবাঢ়ি গৈ লিফটেৰে চৈধ্য নম্বৰ মহলাত থকা স্কাইগেইট পালোঁগৈ। তাত এফালে টিকেট লৈ মানুহৰ দীঘলীয়া শাৰী। আনফালে লকাৰ আৰু স্মৰণিকা অৰ্থাৎ চ'ভেনিয়াৰৰ দোকান-পোহাৰ। শাৰীত থিয় দি গৈ আমাৰ টিকেট দুটা দেখুৱাই কাইলে ক'লে,

শ্বিবুয়া স্কাইৰ লিফটত

'ক'নিচুৱা (হেল্ল')!'

'কনিচুৱা!' তেনেই কমবয়সীয়া যেন লগা কৰ্মচাৰী ডেকাজনে বহল হাঁহি এটাৰে লকাৰৰ ফালে দেখুৱালে। আকাৰে-ইংগিতেৰে বুজালে, ফোনৰ বাহিৰে পিঠিৰ বা হাতৰ বেগ বা স্কাৰ্ফ একোকে ওপৰলৈ নিবলৈ দিয়া নহয়। 

মই আগেয়ে ভবাতকৈ কম লোকে ইয়াত ইংৰাজী কয় বা বুজে। জাপানী এনিমে'ৰ অনুৰাগী কাইল কিছুমান সততে ব্যৱহৃত জাপানী শব্দৰ সৈতে পৰিচিত। মইহে নতুনকৈ যিমান পাৰোঁ জাপানী শব্দ শিকাৰ চেষ্টা কৰি আছোঁ। সকলো বয়-বস্তু লকাৰত থৈ দ্বিতীয়টো লিফটলৈ আগবাঢ়োঁতে এইবাৰ মই ক'লোঁ, 'আৰিগাট' (ধন্যবাদ!)'

'আৰিগাট' গজাইমাছ' -দ্বিতীয়জন কৰ্মচাৰীয়ে হাঁহিমুখেৰে ক'লে আৰু সন্মুখলৈ হালি মূৰ দোঁৱালে। 

মই কাইলৰ মুখলৈ চালোঁ। 'তেওঁ বহুত ধন্যবাদ দিছে'- সি হাঁহি হাঁহি ক'লে। পিছৰ কেইদিনত মন কৰিলোঁ, জাপানী লোকসকল ইমানেই নম্ৰ যে কোনেও কেৱল ধন্যবাদ নজনায়! প্ৰায় সকলোৱে পোনেই 'বহুত ধন্যবাদ' বুলিহে কয়। লগতে মূৰ দোঁৱাই সন্মান জনায়। পিছলৈ আমি দুয়ো সকলোকে সেইদৰে মূৰ দোঁৱাবলৈ ল'লোঁ। যেনে দেশ তেনে ভেশ! যেন জাপানী নম্ৰতাই পৰ্য্যটককো নম্ৰ আৰু মাৰ্জিত হ'বলৈ সোঁৱৰাই দিয়ে।

দ্বিতীয়টো লিফটত উঠাৰ লগে লগে চৌদিশে অন্ধকাৰ হৈ চিলিঙৰ স্ক্ৰীণত ত্ৰিমাত্ৰিক ডিছপ্লে' আৰম্ভ হ'ল।সেই মন্ত্ৰমুগ্ধকৰ এনিমেচন চাই চায়ে আমি ৪৫ নং মহলা পালোঁগৈ। তাৰ পৰা এখন ঠেক এস্কেলেটৰেৰে অট্টালিকাৰ ছাঁদলৈ গ'ল। চৌদিশে কাঁচৰ বেঁৰা- মাজত বিশাল আকাশী মঞ্চ আৰু কৃত্ৰিম ঘাঁহৰ সেউজীয়া হেলিপেড। তাতে আৰামদায়ক চকীত পৰি কোনোবাই আকাশ চাইছে, কোনোবাই ছাঁদৰ কোণ একোটালৈ গৈ ফটোৰ বাবে প'জ দিছে, কোনোবাই ওপৰ মূৰ কৰি আকাশত ডাৱৰৰ খেলা উপভোগ কৰিছে। 

শ্বিবুয়া স্কাইৰ পৰা দেখা পোৱা টকিঅ' মহানগৰীৰ একাংশ

তেতিয়াও সূৰ্যাস্তলৈ সময় আছিল। গতিকে অন্য পৰ্য্যটকৰ লগতে আমি ছাঁদৰ প্ৰতিটো কোণৰ পৰা টকিঅ' মহানগৰীৰ ৰূপ উপভোগ কৰিলোঁ। দেখা পালোঁ, টকিঅ' মহানগৰীৰ ওখ-চাপৰ অট্টালিকা, টকিঅ’ স্কাইট্ৰি, আগেয়ে গৈ অহা মেইজি তীৰ্থভূমিৰ সেউজীয়া, আৰু শ্বিবুয়া স্ক্ৰেম্ব'ল ক্ৰছিঙত মানুহৰ সোঁত। জীৱন্ত প'ষ্টকাৰ্ডৰ দৰে অপৰূপ এক ৩৬০° পেনোৰামিক দৃশ্য। 

সূৰ্যাস্তৰ টকিঅ'

এটা সময়ত আমিও শ্বিবুয়া স্কাইৰ একোণত বহিলোঁগৈ। তাৰপৰা মোৰ প্ৰিয় দৃশ্য হৈ পৰা টকিঅ'ৰ অংশটো চাই ৰ'লোঁ। সেয়া হৈছে- কংক্ৰিটৰ মাজত জিলিকি ৰোৱা মেইজি তীৰ্থভূমিৰ আকাশচুম্বী বিস্তীৰ্ণ সেউজীয়া। মহানাগৰিক জীৱনৰ হৈ চৈৰ মাজত তেনে এক দেহ মন নিজাৰ পৰা আলমৰ যে বহু প্ৰয়োজন- মানুহৰ লগতে প্ৰকৃতিৰ প্ৰতিটো অংশৰ বাবে!

লাহে লাহে পশ্চিমৰ আকাশখন সোণালী হ'বলৈ আৰম্ভ কৰিলে। মানুহবোৰ সেইদিশে থোপ খালেগৈ। সোণালী আভাই এক যাদুকৰী তুলিকাৰে যেন কংক্ৰিটৰ অট্টালিকা, গছ-বন, বাট-পথ সকলোতে স্পৰ্শ কৰি গ'ল। আমি চাই থাকোঁতেই সমগ্ৰ মহানগৰ ৰং-বিৰঙী লাইটেৰে উদ্ভাসিত হৈ পৰিল। বিমুগ্ধ ৰূপেৰে সেই সকলো উপভোগ কৰি আমি উভতিলোঁ। 

এইবাৰৰ লক্ষ্য এই মহানগৰীৰ নৈশ ৰূপ উপভোগ কৰা। 

শ্বিবুয়া স্কাইত কাইল আৰু মই

স্ক্ৰেম্ব'ল ক্ৰছিঙৰ চমক

শ্বিবুয়া স্কাইৰ লগতে লাগি আছে স্ক্ৰেম্ব'ল ক্ৰছিং। এই ক্ৰছিং টকিঅ'ৰ আটাইতকৈ ব্যস্ত আৰু বিখ্যাত আকৰ্ষণবোৰৰ এটা। এই চাৰিআলিত চিহ্নিত কৰি থোৱা বগা চিনেৰে পদচাৰীয়ে যিকোনো দিশত বাট পাৰ হ'ব পাৰে। আমি দুয়ো আহি তাত থিয় দিওঁহি মানে সন্ধিয়া লাগি ভাঙিছে। মানুহৰ ভিৰ বাঢ়ি আহিছে। চৌদিশৰ ৰং বিৰঙী নিয়ন লাইট আৰু হৰেক ৰকমৰ বিশালকায় ডিজিটেল স্ক্ৰীণে চকু চাৎ মাৰি ধৰিছে। চৌদিশে অলেখ-অসংখ্য মানুহ।

ট্ৰেফিক সংকেত সেউজীয়া হোৱাৰ লগে লগে চাৰিওদিশৰ পৰা শ শ মানুহে চাৰিআলিটো পাৰ হ'বলৈ আৰম্ভ কৰিলে। মানুহৰ সাগৰত উটি-ভাঁহি যোৱা যেন ভাৱ হ'ল আমাৰ। আচৰিত হ'লোঁ, ইমান ভিৰ আৰু হৈ চৈৰ মাজতো কেনেকৈ ইমানবোৰ মানুহ মুখামুখিকৈ খোজ দি পাৰ হৈ গ'ল।যেন এক নিয়ন্ত্ৰিত বিশৃংখলতা! বাটৰ সিপাৰ পাই সিপাৰ পাই কাইলে ক'লে, এই ঠাইখন বৰ চিনাকি চিনাকি লগা নাইনে?'

মোৰো তেনে এটা ভাৱ হৈ আছিলেই। এতিয়া কাইলৰ কথা শুনি আকৌ এবাৰ চাৰিওফালে চালোঁ। মই কিবা ক'বলৈ পোৱাৰ আগতে সি কৈ উঠিল, 'যোৱা নিশা আমি এইফালেদিয়ে হোটেললৈ গৈছিলোঁ!'

মোৰো তেতিয়াহে খেয়াল হ'ল, ষ্টেচনৰ পৰা ওলাই মানুহৰ সোঁতত পৰি আমি অজ্ঞাতে এই ক্ৰছিঙেই পাইছিলোঁহি। জাপানত ভৰি দিয়েই যোৱা নিশা তেনে আমাক স্ক্ৰেম্ব'ল ক্ৰছিঙেই চমক খুৱালে!

শ্বিবুয়াৰ স্ক্ৰেম্ব'ল ক্ৰছিং পাৰ হোৱাৰ দৃশ্য

হাচিকো নামৰ কুকুৰটো 

শ্বিবুয়াৰ স্ক্ৰেম্ব'ল ক্ৰছিঙৰ ওচৰতে মানুহৰ অন্য এটা দীঘলীয়া শাৰী দেখি আমি সেইদিশে আগবাঢ়ি গ'লোঁ। এটা সৰু কুকুৰৰ ব্ৰ'ঞ্জৰ প্ৰতিমূৰ্ত্তি। গম পালোঁ, সেয়া শ্বিবুয়াৰ জনপ্ৰিয় কুকুৰ হাচিকোৰ প্ৰতিমূৰ্ত্তি। এই হাচিকো নামৰ কুকুৰটো এক জনপ্ৰিয় কিংবদন্তী হৈ পৰাৰ কাহিনীও জানিবলৈ পালোঁ।

হাচিকোৰ প্ৰতিমূৰ্ত্তিত ফটোৰ বাবে মানুহৰ লানি

টকিঅ'ত দেখা পোৱা আকিতা জাতিৰ কুকুৰ এটা

হাচিকো আকিতা জাতিৰ কুকুৰ। উনৈছৰ দশকত অধ্যাপক উৱেন'ৰ বৰ মৰমৰ কুকুৰ আছিল হাচিকো। প্ৰতিদিনে হাচিকোই উৱেনক শ্বিবুয়া ষ্টেচনলৈ আগবঢ়াই দিয়ে। তাৰপিছত তেওঁ কৰ্মস্থলীৰ পৰা উভতি অহালৈকে তাতে বাট চাই ৰয়। দুৰ্ভাগ্যক্ৰমে এদিন উৱেন' উভতি নাহিল। কৰ্মস্থলীতে তেওঁৰ আকস্মিকভাৱে মৃত্যু হ'ল। প্ৰভুভক্ত হাচিকো তাতে ৰৈ থাকিল- এদিন, দুদিন নহয় পিছৰ ন বছৰলৈকে প্ৰতিদিনে নিজৰ মালিকৰ বাবে ষ্টেচনত অপেক্ষা কৰি ৰ'ল। তেতিয়াৰ পৰা হাচিকো দেশজুৰি চিৰস্থায়ী আনুগত্য আৰু বিশ্বাসৰ প্ৰতীক হৈ পৰিল।

টকিঅ'ত মদাহীৰ গলি

সেই নিশা খাদ্যৰ সন্ধানত আমি শ্বিবুয়াৰ প্ৰখ্যাত ড্ৰাংকাৰ্ড'ছ এলী বা মদাহীৰ গলিত ভৰি দিলোঁগৈ। স্থানীয় ভাষাত এই ঠাইৰ নাম ননবেই যোকোচোক (Nonbei Yokocho)। শ্বিবুয়া ক্ৰছিঙৰ পৰা মাত্ৰ কেইখোজমান দূৰৈত থকা ঠেক গলিটো বিভিন্ন সাজ-সজ্জা আৰু লাইটেৰে আটকধুনীয়া। তাতে শাৰী শাৰী সৰু ইজাকায়া বা পৰম্পৰাগত জাপানী পাব। প্ৰতিখনৰ সন্মুখত কেইখনমান টেবুল আৰু চকী। পঞ্চাছৰ দশকৰ পৰাই এই ঠাইখন খাদ্য আৰু পানীয়ৰ বাবে জনাজাত হৈ আহিছে। সেই সন্ধিয়াও সমগ্ৰ ঠাইখন মানুহেৰে গিজগিজাই আছে।

মদাহীৰ গলিত আমি

আমি গৈ এখন ইজাকায়াৰ খালী টেবুলত বহিলোঁগৈ। ৱেইটাৰে বেগ থ'বলৈ দুটা বাস্কেট আৰু দুখন মেন্যু আগবঢ়াই দিলে। খাদ্যৰ নাম সকলো জাপানী ভাষাত। দুই এখন ফটো আছে যদিও একোৱে আমাৰ পৰিচিত খাদ্য নহয়। 

'গুগল ট্ৰেন্সলেটৰত চোৱাচোন!' কাইলে ক'লে। 

কথামতেই কাম। গুগল ট্ৰেন্সলেটৰত ফটো তুলি অনুবাদৰ বাবে টিপাৰ লগে লগে পৃষ্ঠাটো ইংৰাজীত দেখুৱালে। আমি দুয়ো সকাহ পালোঁ। দীঘলীয়া তলিকাৰ পৰা চাই মেলি অমু ৰাইচ বা অমলেট ভাত আৰু জাপানী বীয়েৰ ল'লোঁ। অমুৰাইচ জাপানৰ এক জনপ্ৰিয় কমফৰ্ট খাদ্য। কুকুৰা মাংস আৰু বিভিন্ন পাচলি মিহলাই ভজা ভাতৰ ওপৰত পাতল অমলেট দি বিলাহীৰ চচ বাকি দিলে। দেখাত সাধাৰণ যেন লগা সেই খাদ্যৰ অপূৰ্ব সোৱাদ পাই আমি প্ৰায় বিস্মিতই হ'লোঁ।

জাপানৰ অমু ৰাইচ

সেইনিশা খোজেৰে উভতাৰ পৰত বাটৰ একাষে এখন বিশাল হৰ্ডিং দেখি মই থমকি ৰ'লোঁ। সাতগৰাকী কিশোৰৰ বেণ্ড যেন লগা ভংগীমা। হৰ্ডিঙতকৈ সেই হৰ্ডিঙৰ ফটো লৈ থকা মানুহেহে মোক কৌতুহলী কৰিলে। ময়ো কেমেৰা টোৱালোঁ- যেন জনাই নজনাই সকলো স্মৃতিত ধৰি ৰখাৰ এক উদ্বাউল চেষ্টা!

'আপোনালোকে সেয়া কিহৰ ফটো লৈছে বাৰু?' ইংৰাজীত প্ৰশ্নটো শুনি ঘুৰি চালোঁ। হাতত কেমেৰা লৈ এগৰাকী শ্বেতাংগ যুৱক। পিঠিত বেগ আৰু মুখত হাজাৰ উৎসাহ থুপ খাই থকা আমাৰ দৰেই এগৰাকী পৰ্য্যটক! বুজিলোঁ হৰ্ডিঙৰ ফটো লোৱা মানুহবোৰ দেখি তেওঁ নিজেও কৌতুহলী হৈ পৰিছে।

'সেই হৰ্ডিংখনৰ।' মই অলপ অসহজ ভাৱেৰে ক'লোঁ। কাইলে মিচিক মাচাককৈ হাঁহি থাকিল। এইবাৰ তেওঁ মই নিবিচৰা প্ৰশ্নটো কৰিলে,

'কোননো তেওঁলোক?' 

কাইলে এইবাৰ হোহোৱাই হাঁহি উঠিল। উপায়ন্তৰ হৈ মই ক'লোঁ,

'আচলতে মই নিজেও নাজানোঁ। আনে লোৱা দেখি ময়ো লৈছোঁ যাতে পিছত বিচাৰি উলিয়াব পাৰোঁ।' 

এইবাৰ সেই অচিনাকি লোকজনেও কাইলৰ হাঁহিত যোগ দিলে। পিছত মই সঁচাই খুঁচৰি চালোঁগৈ আৰু গম পালোঁ সেয়া জাপানী বয় বেণ্ড বি ফাৰ্ষ্টৰ তাৰকা কেইগৰাকীৰ ফটো। শেহতীয়াকৈ আত্মপ্ৰকাশ কৰিলেও টকিঅ'ত তেওঁলোকৰ জনপ্ৰিয়তাৰ আভাস আমি নিজেই পালোঁ।

টকিঅ'ত জাপানী বয় বেণ্ড বি ফাৰ্ষ্টৰ বিশাল হৰ্ডিং

সূৰ্যোদয়ৰ দেশ জাপানত (১)

জাপানৰ প্ৰথম আদৰণি: অত্যাধুনিক ৱাছ্লেট

সূৰ্য উঠা দেশ জাপানৰ নাৰিটা আন্তৰাষ্ট্ৰীয় বিমানবন্দৰ। বহুদিনৰ হেঁপাহ আৰু জল্পনা-কল্পনাৰ অন্তত জাপানৰ মাটিত আমি ভৰি দিছোঁহি। আমি মানে পাৰ্টনাৰ কাইল আৰু মই। তেতিয়া জাপানৰ আকাশত মুঠি মুঠি ডাৱৰে আবেলিৰ বেলিটো ঢাকি থৈছে। জেটলেগ আৰু অৱসাদে আমাৰ দেহ-মনতো এই নতুন দেশত আহি পোৱাৰ উত্তেজনাখিনি  প্ৰকাশৰ সুযোগ দিয়া নাই।

'কাষ্টম্ছ‌ত শাৰী পতাৰ আগেয়ে ৱাছৰুমলৈ গৈ চকু-মুখ ধুই আহোঁ দিয়া- টোপনিৰ জাল কাটিব।' কাইলক ক'লোঁ।

সি মূৰ দুপিয়ালে। দুয়ো দুফালে ৱাছৰুমলৈ সোমাই গ'লোঁ। সোমায়ে এইবাৰ মোৰ টোপনিৰ জাল কাটিল। বহুদিনৰে পৰা শুনি আছিলোঁ কিন্তু আজি প্ৰথম জাপানৰ অত্যাধুনিক শৌচাগাৰ নিজ চকুৰে দেখা পালোঁ। পশ্চিমীয়া আৰ্হিৰ টয়লেট কিন্তু ম'শ্যন চেন্সৰ সংযুক্ত- গতিকে মই সোমোৱাৰ লগে লগে আসনখন নিজে দাং খালে। আসনৰ কাষতে এখন ব'ৰ্ডত বিভিন্ন ছৱি আৰু বিকল্পৰ তালিকা।নিজৰ পছন্দ অনুসৰি আসনখন উমাল কৰি ল'ব পাৰি। বা চুইছ টিপি পানীৰ স্প্ৰে আৰু ড্ৰায়াৰ ব্যৱহাৰ কৰি পৰিষ্কাৰ কৰিব পাৰি। তাৰোপৰি প্ৰাইভেচি ম'ড অন কৰি গান বা পানীৰ নৈপথ্য শব্দ বজোৱাৰো ব্যৱস্থা আছে। গতিকে ৰাজহুৱা শৌচালয়তো কোনো অস্বস্তি নোপোৱাকৈ নিত্য নৈমিত্তিক কামফেৰা কৰাৰ সুবিধা। আনকি ৰাজহুৱা ঠাইত আনে ব্যৱহাৰ কৰাৰ পিছত টয়লেটৰ আসনখন পৰিষ্কাৰ কৰি লোৱাৰো নিৰ্দেশাৱলী দেখা পালোঁ।

জাপানিজ ৱাছলেটৰ বিভিন্ন বিকল্প

পিছত গম পালোঁ, এই অত্যাধুনিক শৌচাগাৰসমূহক প্ৰকৃততে ৱাছলেট বুলি কোৱা হয়। প্ৰথমে আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰ আৰু চুইজাৰলেণ্ডৰ চিকিৎসালয়সমূহত ব্যৱহাৰৰ বাবে এই ৱাছলেট সজা হৈছিল। ষাঠিৰ দশকত জাপানী শৌচাগাৰ কোম্পানী ট'ট' (Toto) আৰু লিক্সিল (Lixil)- এ এই আৰ্হি জাপানলৈ আমদানি কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰে। পৰৱৰ্তী সময়ত ইয়াৰ জনপ্ৰিয়তালৈ লক্ষ্য ৰাখি কোম্পানীসমূহে জাপানী গ্ৰাহকৰ বাবে সেই দেশতে এই শৌচাগাৰসমূহ প্ৰস্তুত কৰিবলৈ লয়। শেহতীয়া তথ্য অনুসৰি বৰ্তমান প্ৰায় ৮০% জাপানী ঘৰৰ শৌচালয় এই আৰ্হিৰ। 

জাপানৰ মাটিত ভৰি দিয়েই যেন তেওঁলোকৰ পৰিস্কাৰ-পৰিচ্ছন্নতা আৰু অত্যাধুনিকতাৰ এক প্ৰতিচ্ছৱি দেখা পালোঁ। এই দেশৰ জনজীৱন, কলা-কৃষ্টি আৰু সংস্কৃতিৰ সোৱাদ ল'বলৈ আমি দুয়ো এইবাৰ সঁচায়ে উদগ্ৰীৱ হৈ পৰিলোঁ।

নাৰিটা বিমানবন্দৰত পিকাচ্চু জেট বিমান

টকিঅ'ৰ উত্তাল এসন্ধ্যা

টকিঅ'খন চাবলৈ উত্তেজিত হৈ পৰিলেও বিমানবন্দৰৰ পৰা ওলাবলৈ আমাৰ সময় লাগিল।তাতে প্ৰথম ভেণ্ডিং মেচিনত  'ৱেলকাম ছুইকা (Welcome Suica)' কাৰ্ড কিনিলোঁ। এই কাৰ্ড আমাৰ ক্ৰেডিট কাৰ্ডৰ দৰে। জাপানলৈ ফুৰিবলৈ অহা বিদেশী পৰ্যটকৰ সুবিধাৰ বাবে এই কাৰ্ড প্ৰস্তুত কৰা হৈছে। কাৰ্ডখনত ৰিচাৰ্জ কৰি ল'লে বাছ-ট্ৰেইনৰ লগতে প্ৰায়বোৰ দোকানত একেখন কাৰ্ড ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰি। আমি দুয়ো দুখন কাৰ্ড কিনি দহহাজাৰকৈ জাপনীজ য়েন ভৰাই ল'লোঁ। ১০০ জাপানীজ য়েন বৰ্তমান প্ৰায় ৫৭ টকাৰ সমান। কানাডিয়ান ডলাৰৰ হিচাপত প্ৰায় এক ডলাৰ। ইতিমধ্যে আমি যোগাযোগৰ বাবে অনলাইন ই-ছিমো কিনি লৈছোঁ। এই ছিমৰ বিভিন্ন পেকেজ অনলাইন ইনষ্টল কৰিব পাৰি। বিমানবন্দৰতে সেয়া সক্ৰিয় কৰি ল'লোঁ যাতে প্ৰয়োজন অনুসৰি সকলোতে ইণ্টাৰনেট পাওঁ। এই নতুন দেশত যে ইণ্টাৰনেটেই আমাৰ শেষ ভৰসা!

নাৰিটা বিমানবন্দৰৰ পৰা টকিঅ' মহানগৰীলৈ প্ৰায় দেৰঘণ্টা বাট। তালৈ যাবলৈ বিমানবন্দৰৰ পৰা বহুকেইখন ট্ৰেইন আছে যদিও নাৰিটা এক্সপ্ৰেছ পোনে পোনে টকিঅ' মহানগৰলৈ যায়। ট্ৰেইনৰ টিকেট লৈ মেলি প্লেটফৰ্মত থিয় দিওঁগৈ মানে পাঁচ বাজিল। প্লেটফৰ্মত ভাগে ভাগে ট্ৰেইনৰ প্ৰতিখন কাৰৰ নম্বৰ লিখা আছে। সেইমতে সকলো যাত্ৰীয়ে শৃংখলাবদ্ধভাৱে শাৰী পাতিলে। আমি সাত নম্বৰ কাৰৰ আসনত বহিলোঁগৈ। 

চৌদিশে ইতিমধ্যে অন্ধকাৰ নামিছে। গতিকে ট্ৰেইনৰ পৰা  ৰং-বিৰঙী লাইটৰ খেলাৰ বাহিৰে বিশেষ একো দেখা নাপালোঁ। এঘণ্টামানৰ পিছত নাৰিটা এক্সপ্ৰেছৰ ডিজিটেল স্ক্ৰীণত জাননী দিলে, ট্ৰেইনৰ প্ৰথম ছখন কাৰ টকিঅ' ষ্টেচনত ৰৈ গৈছে। আমি বহা সাত নম্বৰ কাৰখন গন্তব্যস্থান চিবুয়ালৈ ৰাওনা হ'ল। চিবুয়া টকিঅ'ৰ ২৩ টা ৱাৰ্ডৰ এটা ৱাৰ্ড। লগতে মহানগৰীৰ আটাইতকৈ ব্যস্ত কেন্দ্ৰীয় অঞ্চলসমুহৰ এটা। আমাৰ হোটেল চিবুয়াত লোৱাৰো কাৰণ সেয়ে। মহানগৰীৰ মাজমজিয়াৰ পৰা সকলো ঠাই চোৱাৰ সুবিধা হ'ব, এই আশা।

চিবুয়া ষ্টেচনত নামোঁগৈ মানে সন্ধিয়া সাত বাজিবৰ হৈছে। ইতিমধ্যে এজাক ডবালপিটা বৰষুণ আৰম্ভ হৈছে। বাহিৰ ওলায়ে খেয়াল হ'ল, আজি অক্টোবৰৰ ৩১ তাৰিখ। হাল'ৱিনৰ দিন। আগেয়ে জানিছিলোঁ, জাপানত এই পশ্চিমীয়া উৎসৱে অন্য এক ৰূপ পাইছে। চিবুয়া অঞ্চলতে তাৰ প্ৰভাৱ আটাইতকৈ বেছি। গতিকে আজিৰ দিনটোত ভিৰ-ভাৰ বেছি হ'ব বুলি সাজু হৈ আহিছোঁ। কিন্তু চিবুয়াৰ সেই ৰূপৰ বাবে যেন আমি অকণোৱে প্ৰস্তুত নাছিলোঁ! ষ্টেচনৰ পৰা ওলায়ে বিৰ দি বাট নোপোৱা অৱস্থা। হাল'ৱিনৰ নানা বেশ-ভূষাৰে জাপানৰ দেশী-বিদেশী সকলো মানুহ ওলাই আহিছে। ডবালপিটা বৰষুণ নেওচি মানুহৰ এখন সাগৰ সৃষ্টি হৈছে। বহু ঠাইত পুলিচৰ বেৰিকেড- মাইকত অহৰহ ঘোষণা কৰি মানুহৰ ভিৰ চম্ভালাৰ চেষ্টা। আমাৰ দূৰ্গাপূজাত মানুহৰ ঠেলাতে গৈ থকাৰ দৰে আমি দুয়ো আগবাঢ়িব লগাত পৰিলোঁ।এনে ভিৰত মই অভ্যস্ত-  কানাডাত ডাঙৰ হোৱা কাইলৰ বাবে মানুহৰ এনে সমাগম অভূতপূৰ্ব। 

'টেক্সি ল'লেই ভাল হ'ব নেকি?' বিব্ৰত ভাৱ এটাৰে কাইলে মোক ক'লে।

'এই ভিৰত টেক্সিনো কেনি আহিব? খোজেৰেই ভিৰ ফালি ওলাব লাগিব বুজিছা।'

দুয়ো মানুহৰ ভিৰত এৰা-এৰি নহ'বলৈকে একেটা ছাতিৰ তলত সোমাই পৰিলোঁ। আমাৰ হোটেল মানুহৰ সোঁতৰ বিপৰীতদিশে। ষ্টেচনৰ পৰা খোজেৰে মাথোঁ দহমিনিটৰ বাট।পিছে প্ৰথমবাৰ মানুহৰ ঠেলা-হেঁচাত গৈ ষ্টেচনতহে সোমাই পৰিলোঁ।  সোঁতৰ বিপৰীতে যোৱাৰ একো  উপাই নাপাই ঠিক কৰিলোঁ, প্ৰথম লক্ষ্য মানুহৰ ভিৰৰ পৰা ওলোৱা। তাৰপিছতহে হোটেলৰ ঠিকনা ওলোৱাৰ চেষ্টা কৰা ভাল হ'ব। 

কোনোমতে মানুহৰ ভিৰ আৰু বৰষুণ নেওচি আকৌ ওলাই আহিলোঁ। ষ্টেচনৰ পৰা যিমানে আগলৈ খোজ দিলোঁ, মানুহৰ ভিৰ সিমানে কমিবলৈ আৰম্ভ কৰিলে। তথাপি হোটেল পাবলৈ দহমিনিটৰ ঠাইত আধাঘণ্টা লাগিল। দুয়ো তেতিয়ালৈ বৰষুণত জুৰুলি-জুপুৰি। ভাগ্যক্ৰমে জাপানৰ বাছ আৰু ট্ৰেইনত ঘুৰিবলৈ অসুবিধা হ'ব বুলিয়ে বয়-বস্তু পাতলীয়াকৈ আনিছোঁ। গতিকে কেৰি অন চ্যুটকেছ আৰু পিঠিত লোৱা বেগ দুটা কঢ়িওৱাত কষ্ট নহ'ল, কিন্তু সকলোবোৰ বৰষুণত বাৰুকৈয়ে তিতিল। 

হোটেলৰ কোঠা পাওঁগৈ মানে দুয়ো ভোকত অস্থিৰ। হোটেলৰ লবীতে তিনিখনকৈ ৰেষ্টোৰা। কিন্তু তিনিওখনতে হেমবাৰ্গাৰ, পাষ্টা আদি পশ্চিমীয়া খাদ্য। পিছে মোৰ দৃঢ সিদ্ধান্ত,

'জাপানৰ এই প্ৰথম নিশা কোনো কাৰণতে পশ্চিমীয়া খাদ্য নাখাওঁ! এই যাত্ৰাৰ আৰম্ভণি খাঁটি জাপানিজ খাদ্যৰেহে কৰিম।'

কাইল মান্তি হ'ল। গুগল মেপত দুইমিনিটৰ বাটতে এখন ছুছি ৰেস্তোৰাঁ দেখা পাই দুয়ো পুনৰ বৰষুণ নেওচি ওলাই গ'লোঁ। পিছে তাত গ্ৰাহকৰ দীঘলীয়া লানি। উপায়ন্তৰ হৈ তাতে আধাঘণ্টামান বাট চাই অৱশেষত এখন টেবুল পালোঁ। জাপানৰ প্ৰথম নিশা মনৰ হেঁপাহেৰে ছুছি আৰু ল'বষ্টাৰ চুপেৰে এসাজ খালোঁ।

টকিঅ'ত নিশাৰ প্ৰথম সাজ

'আমি সঁচাই আজি জাপানত, নহয়?'  অবিশ্বাসৰ সুৰেৰে মই ক'লোঁ।

'এতিয়াও বিশ্বাস হোৱা নাই?' কাইলে হাঁহি পেলালে।

'কাইলৈ বাহিৰ ওলাই টকিঅ' দেখিলেহে এয়া দিঠক যেন লাগিব কিজানি।'

'আজিৰ দৰে বৰষুণ নিদিলেই হ'ল আৰু!'

মেইজি তীৰ্থভূমিত অসমীয়া

পিছদিনা পুৱা সঁচাই ৰ'দৰ উজ্বল ৰেঙনিয়ে আমাক টকিঅ'লৈ আদৰিলে। প্ৰথমেই ওলালোঁ চিবুয়াৰ মেইজি তীৰ্থভুমিলৈ। হোটেলৰ পৰা ওলায়ে উত্তৰদিশে য়'য়গি অলিম্পিক ষ্টেডিয়াম। সেই বিশাল ষ্টেডিয়ামৰ কাষেৰে পদপথেৰে খোজ দিলোঁ। যোৱা নিশাৰ ঠাণ্ডা নাই- কিন্তু সেমেকা ভাৱটো এতিয়াও আছে। টকিঅ'ৰ মূল পথবোৰত ইতিমধ্যে ব্যস্ততা আৰম্ভ হৈছে। কিন্তু তাৰপৰা মেইজি তীৰ্থভূমিলৈ সোমোৱাৰ লগে লগে অন্য এক পৃথিৱীত ভৰি দিয়া যেন ভৱ হ'ল।

মেইজি তীৰ্থভূমিত কাইল আৰু মই

টকিঅ'ৰ কংক্ৰিটৰ মাজত এক বিশাল এলেকা জুৰি এখন সেউজীয়া অৰণ্য। আধুনিক জাপানৰ প্ৰথম সম্ৰাট মেইজি (Emperor Meiji) আৰু সম্ৰাজ্ঞী শ্ব'কান (Empress Shoken) ৰ উৎসৰ্গিত এই তীৰ্থভূমি। ষ্টেডিয়ামটো পাৰ হৈয়েই বাওঁহাতে বিশাল ট'ৰী তোৰণখন দেখা পালোঁ। জাপানৰ সকলো শ্বিণ্টো মন্দিৰতে এই পৰম্পৰাগত  ট'ৰী প্ৰৱেশদ্বাৰে মানুহক আদৰণি জনায়। জাপানীজ সকলৰ বিশ্বাস এই প্ৰৱেশদ্বাৰেই পাৰ্থিৱ আৰু পৱিত্ৰ ঠাইৰ মাজৰ দুৱাৰ। মেইজিৰ প্ৰৱেশদ্বাৰৰ দুয়োকাষে আকাশ চুব খোজা কেম্ফৰ আৰু অ'ক গছৰ শাৰী।

মেইজি তীৰ্থভূমিৰ ট'ৰী প্ৰৱেশদ্বাৰ

ব্যস্ত চহৰখনৰ দৃশ্য আৰু শব্দৰ ঠাইত এখন সেউজীয়া অৰণ্যৰ মায়াই আৱৰি পেলালে আমাক। গম পালোঁ, মেইজি জিংগুৰ এই মন্দিৰ নিৰ্মাণৰ সময়ত সমগ্ৰ দেশৰ বিভিন্ন অঞ্চলৰ পৰা দান কৰা প্ৰায় এক লাখ গছ ৰোপণ কৰা হৈছিল। বাটৰ একাষে জাপানত বহু প্ৰচলিত চাউলৰ মদ চাকেৰ বেৰেল এখিনিও সজাই থোৱা হৈছে।  সিদিনা সাংস্কৃতিক দিৱস উপলক্ষে পৰম্পৰাগত অনুষ্ঠান কিছুমানো চলি আছিল। গতিকে তীৰ্থভূমিৰ মঞ্চত শ্বিণ্ট' পূৰোহিতৰ কিছু অনুষ্ঠান চোৱাৰো সৌভাগ্য হ'ল।

তীৰ্থভূমিৰ মঞ্চত অনুষ্ঠান

মেইজিৰ মূল মন্দিৰত প্ৰাৰ্থনা কৰি আহি দেখিলোঁ তাতে ভটিভ টেবলেটৰ ব্যৱস্থাও আছে। এইবোৰক এমা (ema) বুলি কোৱা হয়। কাঠৰ এই ইচ্ছাপত্ৰবোৰত দৰ্শনাৰ্থীয়ে নিজৰ ইচ্ছা বা প্ৰাৰ্থনা লিখি আঁৰি দিছে। এই এমা জাপানীসকলৰ পৰম্পৰাৰ এক অবিচ্ছেদ্য অংগ।  দেখিলোঁ বহুতে, নিজৰ পৰিয়াল, আপোন মানুহৰ মংগলৰ বাবে প্ৰাৰ্থনা কৰিছে। কোনোবাই পেলেষ্টাইনৰ হিংসাৰ অন্ত পৰিবলৈ আনকি বিশ্বত শান্তিৰ বাবেও প্ৰাৰ্থনা কৰিছে। 

সেয়া দেখি মোৰো অসমৰ বাবে অসমীয়াতে কিবা এটা লিখিবলৈ মন গ'ল। মনত পৰিল, বহুবছৰ আগতে ইংলেণ্ডৰ ঘৰত মই ওলমাই ৰখা আনন্দৰাম ঢেকীয়াল ফুকনৰ কথাষাৰি। ৱিকিউৎসত বিচাৰি লৈ তাকে মোৰ ভ'টিভ টেবলেটত লিখি পেলালোঁ-

'হে কৃপাময় জগদীশ্বৰ, এই অসম দেশৰ লোকসকলক সভ্য, গিয়ানী আৰু ধাৰ্মিক কৰিবলৈ মতি দিয়া, সিবিলাকৰ অভাৱ আৰু দুৰৱস্থা জানিবলৈ সিবিলাকক গিয়ান দিয়া আৰু তোমাৰ বিচিত্ৰ শক্তিৰে সিবিলাকক সভ্য কৰা। …যি সময়ত অসম হাবি গুচি ফুলবাৰী হ’ব, ঘৰ বাঁহৰ গুচি শিল-ইটাৰ হ’ব, গাঁৱে গাঁৱে হেজাৰ হেজাৰ পঢ়াশালি হ’ব, গিয়ানৰ সভা, চিকিৎসালয়, দুখীয়া-দৰিদ্ৰ পৰিত্ৰাণৰ আলয় হ’ব আৰু যি কালত লোকসকলে পৰস্পৰে হিংসা-হিংসি নকৰি আটাইকে ভ্ৰাতৃবৎ চেনেহ কৰিব, … সেই সময়, হে পৰমপিতা জগদীশ্বৰ, শীঘ্ৰে ঘটোৱা।'

কথাখিনি বিচাৰি লৈ লিখিবলৈ মোৰ সময় লাগিল। কাইলে বনছাই প্ৰদৰ্শনীখন চাই উভতি আহি মোক সুধিলে,

'কি লিখিছা সেয়া?'

অন্য বহুতো দৰ্শনাৰ্থীৰ সৈতে একেলগে ভ'টিভ টেবলেটটো ওলমাই দি মই গৌৰৱেৰে ক'লোঁ, 'বহুবছৰৰ আগতে এগৰাকী আদৰ্শ অসমীয়াই অসমৰ বাবে কৰা এটা প্ৰাৰ্থনা।জাপানৰ এই তীৰ্থভূমিত অসমীয়াৰ চিন এটা!'

মেইজি তীৰ্থভূমিত মোৰ প্ৰাৰ্থনা